فرایند جذب و استخدام موضوعی است که بخش عمده‌ای از تحقیقات کارشناسان و مدیران انسانی را تشکیل می‌دهد. باید بدانید که استخدام یکی از پیچیده‌ترین و پرچالش‌ترین اقداماتی است که مدیران منابع انسانی با آن سروکار دارند. جذب و استخدام تا حدی اهمیت دارد که کارشناسان این عملکرد را علت شکست و موفقیت سازمان می‌دانند. یکی از از برجسته‌ترین نظریه پردازان مدیریت در دنیا، پیتر دراکر است که اعتقاد دارد سازمان‌ها در کار‌هایی موفق می‌شوند که در حد توانایی کارمندانشان است. همچنین استخدام افراد شایسته، به استراتژی‌ها و تحقق اهداف هر سازمان کمک زیادی می‌کند.
پس اگر کارمند نامنظم استخدام کنیم باعث بی‌انضباطی سازمان می‌شود. اما وقتی افراد خلاق را استخدام می‌کنیم سازمان را خلاق‌تر کرده و به موفقیت‌های بیشتری می‌رسند. به همین دلیل تمام ویژگی‌های کارکنان بر ساختار کلی سازمان تأثیر زیادی دارد. موضوعی که مدیران موفق دنیا آن را به خوبی درک می‌کنند، جذب استخدام افراد شایسته است. با سرمایه‌گذاری بر این بخش موفقیت بزرگی به دست می‌آید.
ارکان اصلی فرایند جذب و استخدام چیست؟
مثلث استخدام داری 3 ضلع است که هر یک از آن‌ها یکی از ارکان فرایند جذب نیروی انسانی به شمار می‌آیند. به دلیل اهمیت بالای مثلث استخدام پیش از اینکه مراحل استخدام را ذکر کنیم، قصد داریم درباره این موضوع کمی توضیح دهیم.
- رکن اول: شایستگی ها
بسیار مهم است که پیش از استخدام یک مدل کامل از شایستگی‌های مورد نیاز سازمان را ترسیم کنیم. برای جذب افراد مورد نیاز سازمان، این مدل راهنمای بسیار خوبی است و به شما نشان می‌دهد که دنبال چه افرادی باشید و این افراد باید دارای چه تخصص‌ها، توانمندی‌ها و مهارت‌هایی باشند. قابلیت یا شایستگی مجموعه‌ای از ویژگی‌های فردی است که باعث می‌شوند یک فرد در شغل یا نقش خود عملکرد خوبی نسبت به سایرین داشته باشد. شناخت شایستگی‌ها هنگامی تأثیر‌گذار است که کارشناسان و مدیران منابع انسانی هر سازمان، به خوبی جایگاه‌های شغلی سازمان را تحلیل نموده و تشخیص دهند.
- رکن دوم: ابزار‌ها و آزمون ها
مدیران با کمک آزمون‌ها و ابزار‌های معتبر در دسترس به راحتی می‌توانند شایستگی‌های کارکنان را مورد ارزیابی قرار داده و تشخیص دهند. در واقع برای شایستگی یا عدم شایستگی کارکنان، ابزار‌ها و آزمون‌ها دو عامل مهم هستند.
- رکن سوم: تیم های ارزیابی
تیم‌های ارزیابی ضلع سوم مثلث استخدام هستند که با استفاده از آزمون و ابزار‌های مناسب کارکنان را مورد آزمون و سنجش قرار داده و شایستگی آن‌ها را ارزیابی می‌کنند. باید دانست که هر سه ضلع مثلث با هم در ارتباط هستند، به حدی که اختلال در یک ضلع باعث کاهش کارایی ضلع‌های دیگر می‌شوند.
اگر میخواهید در مورد پرورش دادن کودکان هوشمند بیشتر بدانید به شما پیشنهاد می کنیم مقاله روش پرورش کودکان هوشمند را مطالعه کنید.
مراحل اصولی جذب نیروی انسانی
برنامه‌ریزی برای استخدام یک نیروی قدرتمند و البته شایسته بسیار مهم و ضروری است. با کمک یک برنامه بدون نقص و جامع تا حد بسیار زیادی در فرایند جذب موفق خواهید بود. به طور کلی فرایند جذب نیروی انسانی دارای مراحل زیر است:
تشخیص نیاز‌های سازمان
شناسایی نیاز‌های شرکت یا سازمانی که مدیریت آن را بر عهده دارید؛ بسیار مهم است؛ بنابراین قبل از اینکه دست به انتخاب کارمند بزنید و یا آگهی جذب نیرو و استخدام را چاپ کنید، بهتر است اول نیاز‌های آن فرصت شغلی را لیست کنید. حتی اگر قرار است شرح وظایف و مسئولیت‌های یکی از شغل‌های داخل شرکت را تغییر دهید، ضروری است که اول لیستی از نیاز‌های شغلی جدید فراهم کنید.
تعیین شغل یا وظایف شغلی
زمانی که شرح شغل مورد نظر را به درستی تهیه کرده باشید، می‌توانید پس از انتشار آگهی استخدام، افراد توانمند بیشتری را ملاقات کنید و از بین آن‌ها بهترین فرد را انتخاب نمایید. شرح شغل که نام دیگر آن احراز شغل است، مهم‌ترین مرحله در فرایند جذب و استخدام محسوب می‌شود. شرح شغل همان مسئولیت و وظایفی است که برای هر جایگاه شغلی بر اساس نیاز‌های آن شغل، تعیین می‌شود. به همین عنوان، متقاضیان استخدام در سازمان، با مشاهده شرح شغل می‌توانند به راحتی تصمیم بگیرند که آیا برای این شغل مناسب هستند یا خیر؟ بنابراین اگر تشخیص دهند که از پس وظایف اعلام شده برمی‌آیند، درخواست خود را ارسال می‌کنند. در غیر این صورت به دنبال موقعیت‌های کاری و شغل‌های دیگر می‌روند و این گونه احتمال جذب افراد شایسته و توانمند چندین برابر افزایش پیدا می‌کند.
اگر میخواهید در مورد بازاریابی حضوری بیشتر بدانید به شما پیشنهاد می کنیم مقاله مزایا بازاریابی حضوری را مطالعه کنید.
برنامه ریزی دقیق
اینکه قرار است آگهی استخدام را در چه بستر‌هایی منتشر کنید، چه کسی مصاحبه و ارزیابی با متقاضیان را بر عهده دارد، در متن آگهی به چه مواردی اشاره می‌کنید و سایر مسائلی از این دست، باید با دقت مشخص شوند. در واقع، شما وظیفه دارید برای تک تک مراحل گزینش، برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشید تا در نهایت شایسته‌ترین و توانمند‌ترین افراد را استخدام کنید.
انتخاب ابزار مناسب جهت جستجوی نیرو
باید بدانید که مرحله جستجوی نیروی توانمند، یکی از وقت‌گیر‌ترین و طولانی‌ترین مراحل فرایند گزینش است؟ به همین دلیل بهتر است در این مراحل از نرم‌افزار‌هایی مانند نرم‌افزار جذب و استخدام ( ATS ) کمک بگیرید. نحوه کار با این نرم‌افزار به گونه‌ای است که شما چند کلمه کلیدی و اصلی را برای آن تعریف می‌کنید. این نرم‌افزار با بررسی سریع همه رزومه‌های ارسال شده؛ رزومه‌های منطبق با نیاز‌های سازمان را در اختیارتان قرار می‌دهد. به همین شکل در زمان و منابع صرفه‌جویی خواهد شد.
تماس با متقاضیان منتخب
بعد از بررسی رزومه‌ها، لیستی از افراد انتخاب شده را تهیه کرده و با هر یک از آن‌ها ارتباط تلفنی کوتاه برقرار کنید. در این تماس تلفنی، موارد زیر را به صورت کلی مطرح کنید:
- معرفی فرد
- دلیل انتخاب سازمان شما جهت اشتغال
- سابقه کاری
- تحصیلات و سایر اطلاعات لازم
اگر میخواهید با روش های بازاریابی دهان به دهان بیشتر آشنا شوید به شما پیشنهاد می کنیم مقاله بازاریابی دهان به دهان چیست را مطالعه کنید.
مصاحبه حضوری
بعد از برقراری تماس تلفنی بهتر است در یک بازه زمانی 7 روزه تاریخ جلسه مصاحبه را به فرد اطلاع دهید. فراموش نکنید که ایجاد فاصله زمانی بین مصاحبه تلفنی و حضوری، وجه خوبی برای سازمان و متقاضیان ندارد.
سخن پایانی
ما در این مقاله به فرایند جذب و استخدام و مثلث استخدام اشاره کردیم. همان‌طور که دیدید استخدام، یکی از مهم‌ترین اقدامات در حوزه منابع انسانی به شمار می‌آید و یک فرایند استخدامی خوب، در موفقیت سازمان‌ها نقش بسیار مهم و بنیادی دارد.