با گذر از مبحث استعداد چیست در مقالۀ انواع هوش گاردنر به بررسی و معرفی هوشهای دهگانه آقای گاردنر پرداختیم و همانطور که میدانید، هوش طبیعت گرا یکی دیگر از مهمترین هوشهای ارائه شده توسط آقای هوارد گاردنر میباشد که بهنوعی زندگی روزمرۀ تمام انسانها را به خود درگیر کرده است. اما هوش طبیعت گرا چه هوشی است ؟
انسانها همواره از شروع خلقت با طبیعت در تعامل بوده و اصلیترین نیازهای روزمرۀ خود را شخصاً از طبیعت بهدست آورده و با اینکه امروزه نیازهای مختلف خود از جمله لبنیات، گوشت و مرغ، سبزیجات و… را بهواسطۀ کارخانهها و مراکز مختلف تأمین میکند؛ اما بهطورکلی ارتباط او با طبیعت از بین نرفته؛ پس به جرئت میتوان گفت که انسان همواره با طبیعت در تعامل است.
اما در میان تمام ما انسانها، افرادی هم هستند که دیدگاه بسیار جالبی نسبت به طبیعت دارند و به نوعی علاوهبر تأمین نیازهای خود، از شگفتیها و تنوع موجود در آن لذت بسیار زیادی میبرند و بهسادگی از آنها نمیگذرند.
از آنجا که این هوش از عجایب و همچنین شگفتیهای زیادی برخوردار است، ما در مقالۀ هوش طبیعت گرا به بررسی دقیقی از آن پرداختیم؛ با ما همراه باشید.
شاید برایتان سؤال باشد که این هوش طبیعت گرا در چه بخشی از زندگی افراد تأثیر خواهد گذاشت؟
در پاسخ به این سؤال لازم به ذکر است که هوش طبیعت گرا ، از دوران انسانهای اولیه تا کنون زندگی انسان را به خود درگیر کرده و قطعاً تأثیر بسزایی در زندگی هر یک از ما خواهد داشت. انسانهای اولیه به منظور شرایط محیطی که در آن قرار داشتند، ملزم به ارتباط و تعامل با طبیعت بودند و امروزه، این ارتباط با توجه به شرایط محیطی، طبیعتاً کمتر شده و به گروهی از انسانها محدود شده است.
هوش چندگانه گاردنر به 9 دسته تقسیم میشود:
- هوش جسمی حرکتی
- هوش درون فردی
- هوش برون فردی
- هوش فضایی
- هوش طبیعت گرا
- هوش ریاضی
- هوش موسیقیایی
- هوش زبانی کلامی
- هوش هستی گرا
از آنجا که هر فرد میتواند از چند هوش به طور همزمان برخوردار باشد، نیاز است توضیحات بسیار دقیقتری در خصوص انواع هوش از جمله چگونگی رشد هوش، کارایی هریک از هوشها، و… بداند که در ادامه به یکی از آنها میپردازیم:
یکی از دلایلی که این هوش تحت عنوان مهمترین هوش شناخته میشود، تأثیری است که بر دیگر انواع هوش خواهد گذاشت.
در این مقاله با خصوصیات اخلاقی و رفتاری آن دسته از افرادی آشنا خواهیم شد که مظهری از طبیعتاند و بخش کوچکی از طبیعت را درون خود جای دادهاند. در ادامه با ما همراه باشید.
هوش طبیعت گرا چیست؟
در ابتدا لازم است بدانید که این هوش، تأثیر بسیار زیاد و مستقیمی بر روی دیگر انواع هوش افراد خواهد گذاشت و به عبارتی، دیگر هوشهای مطرح شده توسط گاردنر، تأثیرپذیری بسیار زیادی از این هوش خواهند داشت که بر رشد و تقویت آنها نیز مؤثر است. طبق بررسیهای انجام شده توسط گاردنر، افرادی که هوش طبیعت گرا در آنها بالا است، علاقۀ بسیار شدیدی به محیط طبیعی و طبیعت از خود نشان میدهند و در درون خود، سرچشمهای از طبیعت خواهند یافت.
هوش درون فردی یکی دیگر از هوشهای چند گانه گاردنر است. در مقاله هوش درون فردی چیست با آن آشنا شوید.
شاید تا به حال کودکانی را در اطراف خود دیده باشید که علاقۀ زیادی به دایناسورها، کتابهای مربوط به آنها، اسباببازیهای حیوانات، و… از خود نشان میدهند. معمولاً در میان اسباب بازیهای این دسته از کودکان، با ماکتهایی از حیوانات مواجه خواهید شد و یا کودکانی که با دیدن حیوانات خانگی، ذوق بسیار زیادی از خود نشان میدهند که این موضوع به منظور بالا بودن هوش طبیعت گرا در آنها میباشد.
با یکی دیگر از هوشهای چند گانه گاردنر در مقاله هوش برون فردی چیست ، آشنا شوید.
افرادی که در این دستهبندی از انواع هوش قرار میگیرند، علاقۀ بسیار زیادی به طبیعتگردی، جانوران و هرچیزی که مربوط به طبیعت میشود، دارند. آنها توانایی بسیار بالایی در به خاطر سپردن گونههای جانوری و گیاهی دارند و از تحقیقات در مورد آنها بسیار لذت میبرند.
این هوش به افراد این قابلیت را میدهد تا گونههای مختلفی از جانوران و گیاهان را شناسایی کنند و هریک را مطابق با معیارهای اصولی دستهبندی کرده و آنها را درک کنند.
در دوران انسانهای نخستین، مبحثی تحت عنوان هوش و هوشی به نام هوش طبیعت گرا مطرح نبود. اما شاید جالب باشد بدانید که در دوران انسانهای نخستین، انسانها طبیعتاً برای رشد و بقای خود، تعامل و ارتباط بسیاری با طبیعت داشتهاند و انسانهایی که از هوش طبیعت گرای بالاتری برخوردار بودند، در این امر موفقتر بودند. در ادامه به بررسی برخی از عواملی که این موضوع را به اثبات میرساند خواهیم پرداخت:
شناسایی حیوانات و اهلی کردن آنها برای جلوگیری از حمله کردن آنها به انسان و در ادامه شناسایی آب و هوای منطقه برای آن که سیل، باران، برف، و… سبب آسیب به خانههایشان نشود و همچنین شناسایی مواد غذایی برای رفع گرسنگی و ادامۀ بقا.
اگر بخواهیم به طور کلی شرحی در خصوص احساس این دسته از افراد ارائه دهیم، باید بگوییم این افراد در طبیعت، احساس آرامش بسیار زیادی دارند و ترجیح میدهند زمان بیشتری را در طبیعت و محیط های خارج از منزل بگذرانند؛ به همین منظور است که هوش طبیعت گرا تا حدودی در برخی موارد، مشابه هوش برون فردی و یا همان هوش اجتماعی است.
ویژگی افرادی که از هوش طبیعت گرا در آنها بالاست:
بارزترین ویژگی افرادی که از هوش طبیعت گرای بالایی برخوردارند این است که معمولاً گوشهای از طبیعت را به داخل منازلشان میآورند. برای مثال شاید دیده باشید خانههایی که پر از گل و گیاه میباشد و یا افرادی که حیواناتی همچون سگ، گربه، پرندگان، و… را بهعنوان عضو جدیدی از خانواده شان میپذیرند و به خانه شان میآورند.
حتی لازم به ذکر است که برخی افراد نیز هستند که روزانه در مواقعی که به گل و گیاههایشان آب میدهند، برایشان آهنگ میگذارند و با آنها همانند کودکانشان صحبت میکنند.
هوش طبیعت گرا در بخشی از مغز انسان قرار دارد که قابلیت درک و شناخت الگوریتمها، نقشهها، شناخت مغایرت پدیدههای گوناگون طبیعی و همچنین دستهبندی آنها و برقراری رابطه میان اجزای طبیعت را بر عهده دارد.
با هوش فضایی در مقاله هوش فضایی چیست آشنا شوید.
در ادامه به برخی دیگر از ویژگی این دسته از افراد میپردازیم:
- تعامل و ارتباط بسیار زیاد با محیط و طبیعت
- علاقۀ بسیار زیاد به محیط خارج از خانه
- مشتاق گردشگری و کشف مناطق جدید و بازدید از محیطهای جدید
- از جنگل، رود، رودخانه، دریا، و… لذت میبرند
- لذت بردن از تحقیقات در خصوص پدیدههای طبیعی همچون گردباد، طوفان، سیل، تگرگ، آتشفشان، و…
- علاقۀ بسیار زیاد به نگهداری و آموزش حیوانات (قادر هستند تحت عنوان حامی حیوانات فعالیت مؤثری داشته باشند)
- نگهداری از گل و گیاه در منزل و همچنین لذت بردن از فعالیت در باغ و باغچه
- حساس در حفظ طبیعت و همچنین منابع طبیعی
- بیزار از کثیف بودن دریا و جنگل
هوش منطقی یا ریاضی یکی دیگر از هوشهایی است که گاردنر معرفی کرده. در مقاله هوش منطقی چیست، با این هوش بیشتر آشنا شوید.
نکته:
افرادی که از هوش طبیعت گرای بالایی برخوردارند، معمولاً در دوران کودکیشان علاقۀ بسیار شدیدی به خاک بازی و کمک کردن به والدین خود در کاشت گل و گیاه دارند و معمولاً در نقاشیهایشان حتماً کشیدن کوه، درخت، جنگل، حیوانات، و… را دریغ نمیکنند.
آنها از خواندن و شنیدن داستان و قصههایی که درخصوص حیوانات و جنگل است و یا تصاویری در این زمینه در آن وجود دارد، لذت بسیار زیادی خواهند برد.
این افراد در دوران تحصیل خود، معمولاً دوست دارند که کنار پنجرۀ کلاس بنشینند و به محیط بیرون دسترسی داشته باشند. آنها در این دوران از دروسی همچون مطالعات اجتماعی، زمینشناسی، علوم، زیستشناسی، فارسی، و… که گرایش بیشتری به این هوش دارند، لذت بیشتری خواهند برد و احتمال این که در یکی از همین شاخهها اقدام به انتخاب رشته کنند و در آن فعالیت کنند بسیار زیاد است.
چگونگی تقویت هوش طبیعت گرا
جذابیت و ویژگی های بارز این هوش بهگونهای است که بسیاری مشتاقاند تا این هوش را در خود ارتقا بخشند تا درک بهتری از طبیعت داشته باشند. در این بخش به برخی از مواردی که به تقویت و رشد این هوش کمک بسزایی خواهد داشت اشاره خواهیم کرد:
- تعامل با محیط:
بعضی افراد در موسیقی بیشتر از بقیه استعداد دارند. برای آشنایی با هوش آنها به مقاله هوش موسیقیایی چیست مراجعه کنید.
در گام اول، حتماً سعی کنید با طبیعت در تعامل باشید. تعامل و ارتباط با طبیعت بدین منظور نیست که به کل از زندگی شهرنشینی دور شوید و در روستا زندگی کنید؛ بلکه ارتباط با محیط بدین معناست که اعمالی که شما را به طبیعت نزدیک تر میکند را انجام دهید.
برای مثال در حیاط منزلتان باغچهای کوچک طراحی کنید و اقدام به کاشت گل و گیاهان متنوع کنید و به آنها رسیدگی کنید و یا روزانه زمانی را برای قدم زدن در پارک نزدیک منزل و یا محل کارتان اختصاص دهید. حین قدم زدن در پارک سعی کنید توجه بیشتری به اطرافتان داشته باشید و سعی کنید گیاهانی که طی مسیر با آنها مواجه میشوید را بهخوبی بنگرید و آنها بررسی کنید.
- دیدار با طبیعت:
با یکی دیگر از انواع هوش در مقاله هوش جسمی حرکتی آشنا شوید.
تا جایی که امکان دارد، روزهایی را به طبیعت گردی اختصاص دهید. برای مثال هفتهای یک روز را برای کوهنوردی، رفتن به جنگل، کمپ کردن، و… اختصاص دهید و سعی کنید طی این روز، محیط پیرامون خود را به طور کامل زیر نظر داشته باشید و تمامی مواردی که به چشم میخورد را بهطور کامل بررسی کنید.
- آنچه را که میبینید، ثبت کنید:
هوش زبانی یا کلامی یکی دیگر از انواع هوش است. در مقاله هوش کلامی چیست با آن بیشتر آشنا شوید.
ثبت مواردی که مشاهده میکنید، تأثیر بسزایی بر رشد این هوش خواهد داشت. دفترچهای را برای ثبت وقایع و موارد طبیعی محیط پیرامون خود اختصاص دهید و هر آنچه را که مشاهده میکنید، به طور کامل در آن دفترچه یادداشت کنید. لازم به ذکر است که ثبت موارد به صورت نوشته، به آنچه مشاهده میکنید خلاصه نخواهد شد و آنچه را که احساس میکنید و یا میشنوید نیز جزء مواردیاند که ارتباط مستقیمی با طبیعت دارند.
عکاسی نیز از جمله مواردی است که قابلیت ثبت ایجاد میکند و بعد از مدتی که مجدداً چشمتان به آن عکس بخورد، تمامی خاطرات آن روز برایتان تازه خواهد شد که قطعاً احساس خوشایندی را به شما منتقل خواهد کرد.
برای ثبت مشاهدات تمرینی را برایتان در نظر گرفتهایم:
آیا بهخاطر دارید آخرین باری که به یک پارک رفتهاید و یا زمانی را در جنگلی سپری کردهاید، با چه مواردی مواجه شدهاید و چه چیزهایی توجه شمارا به خود جلب کرده؟
سعی کنید تمامی موارد و وقایع را به خاطر بیاورید و حتماً آنها را یادداشت کنید.
- مواردی که بر تقویت هوش طبیعت گرا تأثیرگذار میباشد به همین سه موردی که ذکر شد منتهی نخواهد شد و عوامل دیگری همچون دیدن مستند، غذا دادن به حیوانات، تورهای گردشگری، و… نیز در تقویت این هوش مؤثر است.
توصیه:
در آخر لازم است برخی موارد را مطرح کنیم تا والدین و همچنین معلمان عزیز، در رشد و تقویت این هوش در فرزندانمان سهیم باشند:
والدین عزیز در بخشی از محیط منزل (تراس، جلوی پنجره، و…) گیاهان و گلدانهایی را قرار دهید و مسئولیت رسیدگی و آب دادن به آنها را به فرزندتان بسپارید.
همچنین کادر محترم مدارس، حتماً در محیط منزل و یا کلاس درس گلدانها و گیاههایی را قرار دهند. قطعاً برخی از دانش آموزان مسئولیت آبیاری و رسیدگی به این گلدانها را برعهده خواهند گرفت.
مشاغل مرتبط با هوش طبیعت گرا
از آن جا که تمامی ویژگیها و موارد مرتبط با هوش طبیعت گرا، سرچشمهای منتهی به طبیعت میباشد و طبیعتاً مشاغل مربوط به این هوش نیز ارتباط بسیار نزدیکی با طبیعت خواهد داشت و همانطور که طی این مقاله، ویژگیها و موارد مربوط به این هوش را بررسی کردیم، شغل های مناسب هوش طبیعت گرا میباشد تا حدودی قابل حدس خواهد بود.
با این حال در ادامه به معرفی هر یک از مشاغلی که از هوش طبیعت گرا سرچشمه میگیرند خواهیم پرداخت:
- معلم تربیت حیوانات
- زیستشناسی
- مهندسی ژنتیک
- لیدر تورهای گردشگری
- علم نجوم
- مهندسی کشاورزی
- مهندسی معدن
- حامی حیوانات
- علوم باغبانی
- گیاهشناسی
- جانورشناسی
- محیطبان
- زمینشناسی
- زیستشناسی دریایی
- دامپزشکی
- هواشناسی
با هوش هستی گرا آشنا هستید؟ اگر به دنبال آشنایی با این نوع هوش هستید، مقاله هوش وجودی چیست را مطالعه کنید.
کلام آخر:
از آن جا که طبیعت دارای انرژی مثبتی است که انسان میتواند از آن به عنوان منبعی از بهترین انرژی بهرهگیرد، تأثیر بسیار مثبت و بسزایی بر سبک زندگی، خلقیات، رفتار، نگرش، و… افراد خواهد داشت. نکتۀ بسیار مهم در خصوص تأثیرگذاری این هوش، همانطور که طی مقاله گفته شد آن است که بر دیگر انواع هوش نیز تأثیرگذار است. به همین منظور تأکید بسیار زیادی در خصوص تقویت این هوش، توسط بسیاری از دانشمندان از جمله گاردنر ارائه شده است.
ما هم به شما مخاطبین عزیز پیشنهاد میکنیم تا هوش طبیعت گرای خود را تا حد قابل قبولی ارتقا دهید تا از مزایای آن بهرهمند شوید.
حال اگر قصد دارید این هوش را در خود تقویت کنید، مجدداً این مقاله را بررسی کنید و از تمامی موارد ذکر شده یادداشتی کوتاه به عنوان نُت بردارید و تا حد امکان تمامی موارد را اجرا کنید.
برخی سوالات رایج
هوش طبیعت گرا چیست؟
طبق بررسیهای انجام شده توسط گاردنر، افرادی که هوش طبیعت گرا در آنها بالا است، علاقۀ بسیار شدیدی به محیط طبیعی و طبیعت از خود نشان میدهند و در درون خود، سرچشمهای از طبیعت خواهند یافت. راه های تقویت هوش طبیعت گرا کدامند؟
تعامل با محیط، دیدار با طبیعت، ثبت چیزهایی که میبینید، دیدن مستند طبیعی، غذا دادن به حیوانات
4 دیدگاه در “3 نکته مهم تقویت هوش طبیعت گرا + مشاغل مناسب هوش طبیعت گرا”
نظرات بسته شده است.