پیش از هرچیز، در مقالۀ استعداد چیست؟ به یکی از ویژگی‌های منحصربه‌فرد هر انسانی پرداختیم که برخورداری از توانایی‌های فطری و ذاتی در یک حوزۀ خاص است و دریافتیم که هوش و استعداد، به‌منظور آمادگی فطری افراد برای یادگیری سریع‌تر و راحت‌تر است. جالب است بدانید که اصلی‌ترین بخش نیروی انسانی هر ملتی، استعدادهای نهفتۀ درون جوانان آن ملت است که توفیق موفقیت هر جامعه‌ای در گرو کشف، هدایت، استعدادیابی در نوجوانی و همچنین حمایت از استعدادهای آن جامعه می‌باشد. حال این سؤال مطرح است که این استعدادی که از آن سخن می‌گوییم منحصر به افراد خاصی است؟ چه کسانی از استعداد بالایی برخوردارند و به چه کسانی لقب بااستعداد داده می‌شود؟ در پاسخ باید عارض شویم که به هر یک از شما عزیزان تبریک می‌گوییم! چرا که برخورداری از استعداد، تنها به افراد محدودی منتهی نخواهد شد و هر یک از انسان‌ها در زمینه‌های بسیاری مستعد هستند که برخی از این استعدادها مغلوب بر سایر استعدادها می‌باشد و فرد می‌تواند در آن استعدادها به نبوغ و دستاوردهای تحسین‌برانگیزی دست‌یابد. حال برای کسب اطلاعات دقیق‌تر، در مقالۀ 0 تا100 استعدادیابی در نوجوانی تا بزرگسالی با ما همراه باشید. استعداد و استعدادیابی در نوجوانی، از مهم‌ترین و کلیدی‌ترین اقداماتی است که هر فرد در زندگی خود، برای رسیدن به موفقیت و درخشش، می‌بایست حتماً به آن بپردازد؛ زیرا تأثیر بسزایی در آیندۀ هر فرد خواهد داشت و از عناصر اساسی در رسیدن به قله‌های موفقیت به‌شمار می‌رود. پس از پذیرش و درکِ نیاز افراد به آگاهی استعدادهایشان از ، این سؤال مطرح می‌شود که استعدادیابی برای چه افرادی مناسب است؟ در پاسخ به این سؤال باید عارض شویم که؛ هر شخصی، در هر شرایطی قادر به کشف استعدادهایش می‌باشد. منتها این موضوع برای دسته‌ای از افراد خاص، ازجمله کودکان، نوجوانان، جوانان، و… امری ضروری و واجب محسوب خواهد شد.
استعدادیابی در کودکان، بزرگ‌ترین سرمایه‌ای است که والدین می‌توانند در اختیار فرزندانشان قرار دهند؛ زیرا بزرگ‌ترین سرمایۀ هر فرد خودش است و کودکان به‌منظور عدم توانایی در شناخت استعدادهایشان، ممکن است در آینۀ خود سردرگم شوند. کودکان از دوران کودکی، به بسیاری از فعالیت‌ها علاقه نشان می‌دهند اما این موضوع دلیل بر آن نیست که قطعاً در تمامی آن‌ها به موفقیت برسند. منتها زمانی که زندگی‌نامه بسیاری از افراد موفق را می‌خوانیم، به این موضوع پی می‌بریم که هر یک از آن‌ها در دوران کودکی خود، به حیطه‌ای از فعالیت‌هایی که انجام می‌دادند، ابراز علاقه می‌کردند. اما موضوع مطرح در خصوص استعداد و استعدادیابی آن است که افراد از میان فعالیت‌هایی که در دوران کودکی خود انجام می‌دهند، تنها در برخی از آن‌ها خواهند درخشید، دقیقاً در فعالیت‌هایی که انجام آن‌ها در کوتاه‌ترین زمان ممکن با کمترین صرف انرژی برایشان امکان‌پذیر باشد؛ زیرا در این شرایط، روند فعالیت و انجام کارها به مراتب سریع‌تر خواهد بود و طبیعتاً در بازۀ زمانی کوتاه‌تری به ثمر خواهد رسید.
عنوان مطرح شده، سؤالی است که هر یک از والدین می‌بایست از خود بپرسد.
هریک از مواردی که ذکر شد، می‌تواند به‌عنوان کوچک‌ترین روزنه‌ای از درخشش استعدادهای فرزندتان در آینده باشد. بسیاری از افراد را در اطرافمان می‌بینیم که ممکن است در بهترین موقعیت شغلی قرار داشته باشند و همچنین بهترین امکانات مادی برایشان فراهم باشد، منتها لذتی از شغل و زندگی خود کسب نکنند. این موضوع دقیقاً به‌خاطر عدم شناخت استعدادها و فعالیت در کارهایی که استعدادی از آن در فرد یافت نمی‌شود، می‌باشد. حالت بسیار بدتری از این موضوع نیز دیده می‌شود! افرادی که نه لذتی از فعالیت خود می‌برند، نه موقعیت مادی خوبی دارند و نه از موقعیت جایگاهی مناسبی برخوردارند! به همین منظور است که ما بر استعدادیابی افراد توجه ویژه‌ای داریم. والدین با کشف استعدادهای کودکان، قطعاً کمک بسزایی در درخشانی آیندۀ کودک خواهند داشت، آینده‌ای که صرفاً درآمد و موقعیت شغلی و… در آن مطرح نباشد و موضوع اصلی، حالی خوب در مسیری خوب باشد. به‌طوری که فرد در آن مسیر احساس رضایت بخشی را تجربه کند. 
در این کرۀ خاکی، افراد مطرح و مشهور بسیاری وجود دارند که با اینکه نمرات بسیار پایینی را در دوران دانش‌آموزیِ خود کسب کرده‌اند، به موفقیت‌های بی‌شمار و چشم‌گیری رسیده‌اند. قصد ما از بیان این موضوع، این نیست که بگوییم هرکسی که نمراتش پایین می‌باشد، قطعاً مشهور خواهد شد و یا هرکسی که در دوران مدرسه نمرۀ پایینی در درسی مثل ریاضیات کسب می‌کند، صرفاً کم‌هوش، کندذهن و یا بی‌استعداد است. اتفاقاً برعکس! تنها قصد ما از انتشار این مقاله آن است که اثبات کنیم فردی که در درسی مثل زبان انگلیسی نمرات پایینی کسب می‌کند، قطعاً این امکان وجود دارد که در درسی مثل هنر، ریاضیات، ادبیات، و… استعداد بسیاری داشته باشد و بدرخشد. یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که والدین مرتکب می‌شوند، در زمینۀ درسی فرزندشان است. بسیاری از فرزندان در مواقعی که در درسی نمرات پایینی کسب می‌کنند، مورد سرزنش والدین قرار می‌گیرند. این امر سبب می‌گردد تا در نوجوان، زدگی ایجاد شود و این زدگی می‌تواند به دیگر نمرات و دروس فرزند، آسیب بسیار زیادی وارد کند. با این شرایط، نه‌تنها به کشف استعدادهای نوجوان خود کمکی نکرده‌اید، بلکه سبب سردرگمی بیشتر و نهان‌تر شدن استعدادهای او خواهید شد.
یکی دیگر از اشتباهات بسیار رایج و اشتباه والدین، اجبار فرزند خود، در سنین کودکی، نوجوانی و جوانی به تجربۀ کلاس‌های متعدد و گوناگون است. والدین با خیال آن‌که در پی کشف استعدادهای نهفتۀ درون فرزند خود هستند، آن‌ها را به انجام بسیاری از کارهایی که هیچ رغبتی به انجام آن‌ها ندارند، وامی‌دارند. این موضوع می‌تواند تأثیرات بسیار منفی و مخرب بر استعدادیابی در نوجوانی بگذارد. این دسته از والدین بر این خیال‌اند که در بین ده کلاسی که فرزندشان می‌رود، بالاخره در یکی از این کلاس‌ها استعداد پیدا خواهد کرد و استعدادش در یکی از آن‌ها شکوفا خواهد شد. در صورتی که ممکن است به این شکل پیش نرود و بعد از گذشت چند سال از عمر فرزند و صرف هزینه‌های بسیار زیاد، فرزندتان در هیچ‌کدام از آن کلاس‌ها استعدادی از خود نیابد. در این شرایط امکان دارد فرزند از امتحان و برگزیدن مسیرهای دیگری از زندگی ترس داشته باشد و دیگر اعتمادی به حرف‌های والدین خود نداشته باشد. به همین منظور، روند مثبتی را در زندگی خود پیش نخواهد گرفت. یا در خوش‌بینانه‌ترین حالت، بعد از آن‌که متوجه شد در هیچ یک از کلاس‌ها استعدادی ندارد، اقدام به کشف استعدادهای خود با روشی اصولی می‌کند. اقدامی که در ابتدای امر ساده‌تر می‌توانست صورت گیرد و لااقل طی چند سالی که صرف کلاس‌های متنوع شده بود، می‌توانست در استعداد خود، جایگاه ویژه‌ای کسب کرده باشد.
نوجوانانی که در دوران کودکی خود استعدادهای خود را کشف کرده‌اند، به‌راحتی می‌توانند تحصیلات خود را پیرو استعدادهایشان پیش ببرند. برای مثال: نوجوانی که استعدادش در عکاسی کردن است، به‌راحتی می‌تواند در انتخاب رشتۀ خود، رشتۀ عکاسی را انتخاب کند و در همین رشته وارد دانشگاه شده و فارغ‌التحصیل شود.
شاید تا به حال دیده باشید که بزرگسالانی در اطرافمان هستند که در شغلی مثل مهندسی(ویکی پدیا) کار می‌کنند و این شغل انرژی‌اش را می‌گیرد و آن شخص برای اینکه در خود انگیزه ایجاد کند و زندگی را برای خود به قولی لذت‌بخش کند، شروع به یادگیری زبان انگلیسی می‌کنند و این زبان را بسیار دوست دارد و مطابق با معیارهای استعداد، این زبان را به سرعت و با صرف انرژی بسیار کمی فرا می‌گیرند. این افراد دقیقاً جزء آن دسته از اشخاصی هستند که رشته‌ای که برای تحصیل انتخاب کرده‌اند، نشأت گرفته از استعدادهایش نبوده. به‌طور کلی این دسته از افراد از یک فعالیت خود انرژی می‌گیرند تا بتوانند فعالیت دیگر را تحمل کنند. و بلعکس این موضوع فرض کنید که نوجوانی، مطابق با استعدادش اقدام به انتخاب رشتۀ تحصیلی خود کند. چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ این نوجوان با انرژی روزافزون خود، رشته‌ای را برگزیده است که هم می‌تواند شغل او باشد و هم استعداد او. حال، این پرسش مطرح است که والدین در این بخش از زندگی چه تأثیری خواهند داشت؟ قطعاً حمایت والدین در این مرحله، از اهمیت بسیار ویژه‌ای برخوردار خواهد بود. والدین با پشتیبانی و حمایت از نوجوان خود، جسارت حرکت رو به جلو را در نوجوان تضمین خواهند کرد و این حس را به او القا می‌کنند که بی‌شک و تردید و ترس، در مسیر استعداد خود قدم بردارد و رو به جلو حرکت کند.
در این برهه از زمان، جوانان به‌منظور بالغ شدن و رشد عقلی طی سال‌های گذشته، بیشترین کمک را خودشان می‌توانند به خودشان بکنند. در جوامع امروزی و خصوصاً در این برهۀ زمانی، بسیار دیده می‌شود که جوانان از صحبت‌ها و مسائل مطرح شده توسط والدین، سرپیچی می‌کنند، فرمان ناپذیری می‌کنند و به قولی غرور جوانی در آنان غلبه دارد. پس در این شرایط طبیعی است که جوانان در پی یافتن استعدادهای خود با مشکلات بسیاری مواجه شوند و تمام آثار مخربی که در طی مقاله ذکر شد، نه‌تنها ممکن است در این مرحله نیز برای فرد رخ دهد، بلکه آثار بسیار جدی‌تری را در بزرگسالی فرد خواهد گذاشت. به همین دلیل است که ترجیح ما بر این است که استعدادیابی و قدم برداشتن در مسیر آن، در سنین قبل از جوانی صورت گیرد. این دوره از زندگی، به‌عنوان دورۀ زیاده خواهی معروف است. در این دوره جوان، بیشتر از هر زمان دیگری می‌خواهد، کمر از هر زمان دیگری دارد! به همین منظور است که جوانی بسیار پر رنج و بغرنجی را تجربه می‌کنیم. حال تصور کنید در چنین شرایطی، عاملی دیگر تحت عنوان استعداد و استعدادیابی، وارد زندگی و افکارمان شود که عملاً تمام آیندۀ ما را به خود درگیر می‌کند. طبیعتاً در چنین شرایطی، استعداد و استعدادیابی بحثی بسیار پیچیده و خسته کننده‌ای است و همچنین ممکن است احتمال خطا در استعدادیابی بسیار افزایش یابد.
با گذر از دوران کودکی، نوجوانی و جوانی، به مرحله‌ای از زندگی خواهیم رسید که به نوعی نتیجه‌ای از سه دورۀ قبلی را برایمان به ارمغان می‌آورد. بسیاری از انسان‌ها، در این بخش از زندگی نیز به بحثی به‌عنوان استعداد، اعتقادی ندارند. اگر در این دسته از افراد قرار دارید، به هیچ وجه نگران نباشید. هزاران بار گفته شده که استعداد امری ذاتی است و طی گذر زمان تغییری در آن ایجاد نخواهد شد. تنها می‌بایست آن را کشف کرد و در مسیر آن به‌صورت درست و اصولی قدم برداشت.
استعداد، امری ثابت در هر فرد به‌شمار می‌رود. بسیاری از افراد می‌گویند که ما در کودکی علاقه به کارهایی داشته‌ایم که اکنون، آن فعالیت‌ها برایمان از اهمیت خاصی برخوردار نیست. در خصوص این موضوع می‌بایست عارض شویم که هر شخصی که اقدام به انجام فعالیت‌های متنوعی در طول زندگی‌اش می‌کند، صرفاً دلیل بر آن نخواهد بود که در تمامی آن فعالیت‌ها به موفقیت برسد و یا در سنین بزرگسالی، باز هم نسبت به انجام آن فعالیت‌ها از خود علاقه‌ای نشان بدهند. پس هر فعالیتی که انسان در دوران کودکی‌اش انجام می‌دهد، علتی بر داشتن استعداد در آن کار نیست!
نکتۀ بسیار مهم این است که شاید والدین در نوجوانی، جوانی و به‌خصوص در کودکی بتوانند کمکی در راستای پیداکردن استعدادهای فرد داشته باشند اما در دورۀ بزرگسالی، دیگر این‌طور نخواهد بود. اگر تا این بخش از زندگی استعدادی از خود پیدا نکرده‌اید و یا به دنبال استعدادهای جدیدتری از خود هستید، تنها خودتان هستید که باید به دنبال آن باشید و تنها کمکی که می‌توانید از دیگران بگیرید، صحبت‌ها و پیشنهادهای یک مشاور ماهر و با تجربه است.
همان‌طور که گفته شد، هر کار و یا موضوعی که ما به آن علاقه‌مندیم، دلیل بر آن نیست که ما استعدادی ویژه در آن موضوع داریم. در مورد فردی که گمان می‌کند در استعدادهایش به موفقیت نرسیده، ممکن است مسیری که تحت عنوان استعداد خود برگزیده، حقیقتاً استعداد آن فرد نباشد و تنها از روی علاقه به آن روی آورده باشد. در بسیاری از افراد این امکان وجود دارد که شاید چندین سال از روی ناآگاهی بر این باور باشد که درحال قدم برداشتن در مسیر استعدادهایش است و قطعاً قرار است موفق شود. به همین دلیل است که تیم ما قصد دارد تا به شما مخاطبین عزیز این آگاهی را بدهد تا در زندگی خود، مسیری درست را برگزینید و در مسیر درست خود، گامی درست بردارید. پس بدانید که هیچگاه برای شروع دوباره در مسیری جدید که سرچشمه‌ای از استعدادهای شما دارد، دیر نیست.
همان‌طور که طی این مقاله گفته شد، استعداد در افراد امری ثابت به‌شمار می‌رود و تغییر نمی‌کند. فقط ممکن است استعدادهای دیگر طی مراحل زندگی شکوفا شوند. پس در هر زمان، مکان، سن، جایگاه، و… که هستید، اگر استعدادی در خود نمی‌بینید، همین حالا به دنبال کشف استعدادهای خود بروید تا با رویی نو و جدید از خود مواجه شوید که همین امر سبب ایجاد جلوه‌ای نو از سبک زندگی نو در شما خواهد شد. اگر شما والدینی هستید که برای کشف استعدادهای فرزندتان این مقاله را می‌خوانید، آگاه باشید که قطعاً تأثیر بسزایی در آیندۀ فرزند خود خواهید داشت و چه بهتر که خود شما والدین عزیز هم به دنبال کشف استعدادهای جدیدی از خود باشید تا درکی والاتر از زندگی خود و فرزندتان پیدا کنید.
درصد مطالعه مقاله
