پیش از شروع این مقاله، لحظه‌ای با خود فکر کنید؛ آیا می‌توانید نقشۀ کامل خیابان‌های اطراف محل زندگی خود را ترسیم کنید؟ و یا در سطح پیشرفته‌تر، آیا می‌توانید دقیقاً نقشۀ کاملی از مکانی که در آخرین سفرتان در آنجا اقامت داشته‌اید را ترسیم کنید؟ در صورتی که پاسخ شما به چنین سؤالاتی “آری” است، به شما تبریک می‌گوییم؛ چراکه شما از مقادیر بالایی از استعداد حافظۀ طراحی و مشاهده برخوردار هستید. برای کسب اطلاعات دقیق‌تر و همچنین تخصصی، در ادامۀ این مقاله با ما همراه باشید…
بهتر است با یک مثال شروع کنیم: فرض کنید در حال جست‌وجوی خانۀ جدیدی برای خود خانوادۀ‌تان هستید. روزی به‌تنهایی به بازدید از یک خانه‌ای که گفته می‌شود با معیارهای شما و خانوادۀ‌تان بسیار مطابقت دارد، می‌روید. وقتی پس از بازدید از خانۀ پیشنهادی به منزل خود بازمی‌گردید، همسر و فرزندانتان با ذوق و اشتیاق از شما می‌پرسند که خانۀ جدیدمان چگونه است؟ در این لحظه چه پاسخی به اعضای خانوادۀ‌تان خواهید داد؟ بهتر است بپرسیم که شما جزء کدام دسته از افراد زیر هستید؟
دستۀ اول، حتی ممکن است به متراژ خانۀ جدید و همچنین تعداد سرویس بهداشتی‌ها هم دقت نکنند و تازه زمانی که از آنان می‌پرسیم که خانۀ جدیدتان چند متر است، به فکر فرو می‌روند و با خود می‌گویند: “متراژ خونه هم مگه مهمه؟” یا “چرا باید متراژ خونه یادم باشه؟” و… اما دستۀ دوم، طوری آنچه که دیده‌اند را توصیف می‌کنند که اگر شما جزء اعضای خانوادۀ این فرد باشید، وقتی توصیفات او را می‌شنوید، شکل و شمایل بسیار دقیقی از محل زندگی جدیدتان در ذهنتان نقش می‌بندد. جالب است بدانید که این افراد از تعداد و محل قرارگیری اتاق‌ها، حمام، سرویس بهداشتی، آشپزخانه، تراس و…. گرفته تا جنس و رنگ درب ورودی، کف‌پوش‌ها، کابینت‌ها و… را هم در توصیفاتشان جای خواهند داد.
احتمالاً شما هم در دید نخستین و اولیه، این استعداد را با استعداد تجسم فضایی یکی دانسته‌اید؛ اما هرگز این نکته را فراموش نکنید که استعداد حافظۀ طراحی، از جنس حافظۀ بصری / ترکیبی است؛ اما شما در استعداد تجسم فضایی، می‌بایست قدرت پردازش بالایی داشته باشید. پردازش بالا در استعداد تجسم فضایی، بدین معناست که شما بتوانید به‌خوبی اجسام را در ذهن خود بچرخانید و از زاویه‌های مختلف آن‌ها را تصور و بررسی کنید؛ اما در استعداد حافظۀ طراحی، صرفاً شکلی از حافظه که همان‌طور که گفته شد مربوط به ترکیب‌بندی و چیدمان فضا می‌باشد، مورد سنجش قرار می‌گیرد.
معمولاً این استعداد از سایر استعدادهای ارائه شده اوکانر، کمتر موردتوجه کاربران واقع می‌شود؛ در صورتی که نادیده گرفتن آن، می‌تواند شما و یا فرد مستعد این استعداد را از مسیر نبوغ دور کند و حتی به بیراهه بکشاند؛ چرا که برای مثال اگر فرزند شما در این زمینه توانمندی و استعداد دارد، ممکن است در آینده بتواند سبک‌های نقاشان و هنرمندان مختلف را به‌سادگی از یکدیگر تشخیص دهد. همچنین ممکن است بتواند در طراحی گرافیکی، طراحی لباس یا طراحی لوگو نیز بسیار حرفه‌ای و موفق عمل کند. فردی که چنین استعدادی دارد، قطعاً در صفحه‌‌آرایی کتاب هم یک محصول معمولی ارائه نخواهد کرد!
روشی که در سنجش استعداد حافظۀ طراحی از آن بهره خواهند گرفت، بدین‌گونه خواهد بود: در ابتدا، تصاویری به‌صورت ترکیب چند پاره‌خط به شما نشان داده خواهد شد و مدت کوتاهی فرصت دارید به تصویر نگاه کنید. در ادامه، تصویر اصلی را از شما می‌گیرند و یا از روی مانیتور محو می‌شود و برگه‌ای در مقابل‌تان قرار داده می‌شود که روی آن تعدادی نقطه وجود دارد.
شما می‌بایست نقاط را طوری به هم وصل کنید که در نهایت، مجدداً همان تصویر اولیه ایجاد شود. در دید نخست، این آزمون بسیار ساده به نظر می‌رسد؛ اما این آزمون از اشکال بسیار ساده شروع می‌شود و به‌تدریج تصاویر پیچیده‌تر خواهند شد. پیچیدگی این تصاویر به جایی می‌رسد که به‌سختی می‌توانید جزئیات آن را به‌خاطر آورید و اکثر افرادی که در تست‌های استعدادیابی جانسون اوکانر شرکت می‌کنند، از دشواری تست حافظۀ طراحی و مشاهده گله‌مند هستند.
استعداد حافظۀ طراحی و مشاهده، همانند استعداد شنیداری و همچنین استعداد عددی، حاصل دو استعدادک می‌باشد که در ادامه به معرفی و بررسی هر یک از آن‌ها خواهیم پرداخت:
استعداد حافظه طراحی
آزمون استعداد حافظۀ طراحی، برای نخستین‌بار توسط بنیاد استعدادیابی جانسون اوکانر و بر اساس تلاش قبلی کلارک هال مطرح شد. در این آزمون، از فرد آزموندهنده خواسته می‌شود مطابق نقشۀ کارت الگو و با توجه به اتصالات میان نقاط، نقاط را در کارت خود به هم وصل کنند. در این آزمون، نقشه‌ها به‌تدریج پیچیده‌تر و انتزاعی‌تر خواهند شد؛ چرا که افراد با تلاش و سختی بیشتری نقشه‌ها را به یاد می‌آورند.
بسیاری از فعالیت‌هایی که در آن‌ها از توانایی سه‌بعدی استفاده می‌شود، با داشتن استعداد حافظۀ طراحی ساده‌تر خواهد شد. برای مثال: نقشه‌خوانی‌های معماری و یا تفسیر اشعه ایکس، ازجمله فعالیت‌هایی هستند که ملزم به برخورداری از استعداد حافظۀ طراحی می‌باشد. نتایج استعدادیابی اوکانر نشان می‌دهد آن دسته از افرادی که از استعداد حافظۀ طراحی برخوردارند، علاقۀ بسیار زیادی به فعالیت‌هایی همچون مجسمه‌سازی و یا طراحی گرافیک نشان می‌دهند و همچنین در این زمینه‌ها به نبوغ خاصی دست پیدا خواهند کرد. تست استعدادیابی حافظۀ طراحی، توانایی جذب سریع و تولید نمودارهای انتزاعی را در افراد می‌سنجد؛ به همین سبب، احتمال بسیار زیادی وجود دارد افرادی که در این آزمون نمرۀ بالایی کسب می‌کنند، در به‌خاطر سپردن و یادآوری الگوها، طرح‌ها، نمودارها و… از مهارت بسیار بالایی برخوردار باشند.
برخی از آنان توانایی بالایی در درک تمایز میان آثار هنری مختلف دارند. لازم به ذکر است که این توانایی برای کسانی که در رشته‌های هنری، طراحی و مد فعالیت دارند، بسیار مفید واقع خواهد شد.
افرادی که در رشته‌هایی مثل مهندسی، ریاضیات، معماری و علوم رایانه تحصیل‌کرده‌اند، نمرۀ بالایی در این آزمون می‌گیرند.
استعداد مشاهده
نسخۀ اولیۀ آزمون استعداد مشاهده، به‌منظور ارزیابی بازرسانی که کار آن‌ها اندازه‌گیری بود، طراحی شد. از آن پس تنها بازرسانی استخدام می‌شدند که نمرۀ بالایی در این تست کسب کنند.
آزمون استعداد مشاهده، بدین صورت است که یک سینی به آزموندهنده نشان داده خواهد شد که در آن اشیاء به‌صورت خاصی چیده شده است. در ادامه چیدمان اشیاء را تغییر می‌دهند و از فرد می‌خواهند که موقعیت‌ها و جهت‌گیری‌های اشیاء را شناسایی کند. لازم به ذکر است که امروزه، این آزمون به‌صورت گرافیکی و از طریق رایانه انجام می‌شود.
این افراد، به‌منظور برخورداری از استعداد مشاهده، توجه بسیاری به محیط پیرامون خود دارند. همچنین به‌دلیل به‌خاطر سپردن جزئیات بصری، در مشاغلی همچون موارد زیر به نبوغ خاصی خواهند رسید:
در آخر لازم به ذکر است که کسب نمرۀ بالا در نتایج تست استعداد حافظۀ طراحی و مشاهده، اهمیت بسیار زیادی در فعالیت‌هایی همچون نقاشی، عکاسی و تصویرگری خواهد داشت. افرادی که از این استعداد برخوردارند، در زمینه‌هایی همچون گرافیک، توسعه وب و تصویرسازی به نبوغ خاصی دست پیدا خواهند کرد. در ادامه، برنامه‌ریزی شهری، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دستگاه‌های اطلاعاتی جغرافیایی و بسیاری زمینههای دیگر نیز وجود دارند که با داشتن این استعداد می‌توان در آن‌ها موفق بود.
درصد مطالعه مقاله
