9:استعداد تشخیص و تفکیک رنگ‌ها(Color Detection)اوکانر

تشخیص و تفکیک رنگ‌ها / ادراک رنگ (Color Discrimination & Color Perception)

  آیا شما هم جزء آن دسته از افرادی هستید که از بازی با رنگ‌ها لذت می‌برید؟ آیا شما هم از جمله افرادی هستید که توجه زیادی به رنگ‌ها دارید؟ آیا شما هم به‌راحتی قادر به تشخیص رنگ‌ها و طیف آن‌ها هستید؟ افراد بسیاری وجود دارند که انواع رنگ‌های طیفی مثل طیف رنگی سبز یا قرمز را فقط سبز یا قرمز می‌دانند و تفاوتی برای طیف آنان، روشنی، تیرگی و… قائل نمی‌شوند؛ اما در این میان، افرادی هم وجود دارند که انواع رنگ‌ها را با هر طیفی که مقابل آنان قرار دهیم، به‌راحتی از هم تفکیک می‌کنند و در طیف درستی از رنگ‌ها قرار می‌دهند. این افراد، از مقادیر بالایی از استعداد ادراک رنگ‌ها و یا همان تشخیص و تفکیک رنگ‌ها برخوردارند. ما در این مقاله به بررسی آن دسته از افرادی که از نظر فیزیولوژیک رنگ‌ها را می‌بینند و از این لحاظ در زندگی روزمرۀ خود، با مشکل یا اختلالی مواجه نیستند، خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید…    

• استعداد تشخیص و تفکیک رنگ‌ها:

افرادی که در این دسته‌بندی از انواع استعداد قرار می‌گیرند، دقیقاً همان افرادی هستند که هنگام خرید خودرو، علاوه‌بر مشخصات فنی و امکانات آن، توجه بسیار ویژه‌ای به رنگ آن دارند. برای مثال: این دسته از افراد به‌راحتی می‌توانند توضیح دهند که هر یک از برندهای خودروی داخلی و یا خارجی، از چه رنگ‌هایی برای محصولات خود استفاده می‌کند. آنان با دیدن پیراهنی با رنگ خاص که پیش از این کمتر به چشم‌شان خورده، بسیار هیجان‌زده خواهند شد. همان‌طور که در ابتدا گفته شد، افرادی هم وجود دارند که دقیقاً نقطه مقابل این افراد هستند و قادر به تشخیص و تفکیک رنگ‌ها از یکدیگر نیستند. در این خصوص، باید عارض شویم که حساب بی‌علاقگی این افراد را به رنگ‌ها یا توانایی پایین آنان در تفکیک رنگ‌ها را از کوررنگی جدا کنیم. توانایی تشخیص و تفکیک رنگ‌ها، به‌عنوان استعدادی است که تا حد بسیار زیادی می‌تواند بر کیفیت کار و همچنین موفقیت شغلی ما در بسیاری از فعالیت‌های زندگی‌مان تأثیرگذار واقع شود؛ به همین منظور، هنگامی که در استعدادیابی اوکانر صحبت از توانایی شناسایی و تفکیک رنگ‌ها می‌شود، دقیقاً می‌خواهیم که در میان افرادی که قادر هستند نیازهای روزمرۀ خود را نسبت به تشخیص و تفکیک رنگ‌ها برطرف کنند، افرادی را بیابیم که در این امر، از متوسط جامعه هم بهتر عمل خواهند کرد.

• آزمون استعداد تشخیص و تفکیک رنگ:

این آزمون، نخستین‌بار توسط مجموعۀ دیگری طراحی گردیده و بعدها توسط جانسون اوکانر به‌کار گرفته شده است. نام طراح این تست، Farnsworth بوده که از سیستم طیف رنگی Munsell بهره گرفته بود. این تست FM نام‌گذاری شده بود که تحت عنوان تست مونسل -۱۰۰ نیز شناخته می‌شود. البته لازم به ذکر است که گاهاً این آزمون تحت عنوان تفکیک رنگ یا Color Discrimination معرفی می‌گردد.

• اجرای آزمون استعدادیابی تشخیص و تفکیک رنگ:

این آزمون، در نوری ترکیب از سفید و زرد (مهتابی و آفتابی) انجام خواهد شد؛ در غیر این صورت، تشخیص و روند انجام آزمون، تا حد بسیار زیادی دشوار خواهد شد. در ابتدا آزمون‌دهنده می‌بایست مهره‌هایی را متناسب با ترتیب رنگ، مرتب کند. سختی این آزمون به جایی می‌رسد که در آن، هر مهره اختلاف بسیار کمی با سایر مهره‌ها خواهد داشت و شما می‌بایست از میان همین تفاوت کم، به تشخیص رنگ‌ها بپردازید. آزمون دیگری هم وجود دارد که افراد را در دیدن رنگ قرمز می‌سنجد. در این تست، آن دسته از افرادی که در شناسایی رنگ قرمز دچار مشکل هستند شناسایی می‌شوند. این همان آزمونی است که در فرایند غربالگری برای شغل خلبانی مورداستفاده قرار می‌گیرد. در برخی مقالات دیگر که در خصوص استعدادهای مطرح شده توسط اوکانر می‌باشد، در روند انجام تست، سرعت انجام آزمون از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و تأثیر بسیار زیادی در نتیجۀ آزمون خواهد داشت؛ اما در این آزمون، سرعت انجام آن اهمیت چندانی ندارد؛ به همین سبب، توانایی تشخیص و تفکیک رنگ‌ها، مستقل از مدت زمانی که صرف آن می‌شود، موردتوجه آزمون‌گیرنده قرار خواهد گرفت.    

• هدف از آزمون استعدادیابی تشخیص و تفکیک رنگ:

در برخی مواقع، از این آزمون صرفاً جهت تشخیص کوررنگی افراد مورداستفاده قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که احتمال کوررنگی در مردان حدوداً شانزده برابر زنان می‌باشد که این نسبت ممکن است با تغییر حوزۀ جغرافیایی کمی دچار تغییر شود. از این آزمون برای تشخیص استعداد فرد در تشخیص و تفکیک رنگ‌ها، جهت مشاغل خاص استفاده خواهد شد. مشاغلی همچون طراحی لباس، دکوراسیون و… از جمله مشاغلی هستند که بهتر است توانایی افراد در تشخیص و تفکیک رنگ‌ها، بالاتر از متوسط انسان‌ها باشد. انجام این تست، از اهمیت بسیار بالایی در استخدام برخوردار است؛ چرا که اگر افراد بخواهند در مشاغلی استخدام شوند که تشخیص و تفکیک رنگ در آن‌ها مهم است، بهتر است هنگام استخدام افراد از این آزمون استفاده شود. در مواردی همچون استخدام نیروی انسانی، چندان توجهی به این استعداد نمی‌شود؛ اما مهم است که افرادی که استخدام شده‌اند، توانایی‌های حداقلی در تشخیص رنگ داشته باشد. فرض کنید فردی که فروشندۀ پارچۀ رومبلی است، تشخیص رنگ‌ها برای او دشوار باشد. احتمال بسیار زیادی وجود دارد که این فرد در انبارداری، مرتب کردن لباس‌ها و حتی فروش پارچه‌ها هم دچار مشکل شود.

• سهم استعداد تشخیص و تفکیک رنگ در زندگی:

اکنون فرصتی برای شما کاربران محترم ایجاد شده تا سهم رنگ‌ها را در زندگی خود افزایش دهیم.

• تا جایی که امکان دارد، از لباس‌هایی با رنگ‌های متنوع استفاده کنید و تاحدامکان از لباس‌هایی با رنگ‌های تیره دوری کنید.
• اگر می‌خواهید پستی برای صفحۀ شخصی خود طراحی کنید، حتماً از رنگ‌های متنوع و روشن استفاده کنید.
• اگر در زمینۀ بازاریابی و فروش فعالیت می‌کنیم، کمی دربارۀ روان‌شناسی رنگ‌ها بخوانیم.

مشاغل مرتبط با استعداد تشخیص و تفکیک رنگ:

مشاغل کمی وجود دارند که تشخیص و تفکیک رنگ در آن‌ها اهمیت داشته باشد؛ چرا که این امر در مشاغل خاص به‌کار می‌آید. به‌عنوان مثال: خلبان یا کاپیتان دریایی، می‌بایست بتواند رنگ‌ها را به‌خوبی شناسایی کند.

• توانایی تفکیک رنگ، برای هنرمندانی از جمله نقاشان و افرادی که در زمینه‌های گرافیک، تزئینات داخلی و ساخت جواهرات فعالیت دارند، بسیار مهم است.
• آرایشگران که سر و کار زیادی با رنگ کردن مو و… دارند.
• تشخیص تفاوت‌های جزئی رنگ‌ها می‌تواند در یک آزمایشگاه علمی برای شناسایی مواد شیمیایی مختلف مؤثر واقع شود.
• این استعداد در زمینه‌های نساجی، چاپ، تولید فیلم و… نیز کارآمد است.

• کلام آخر:

چقدر زیباست که اگر قصد داریم دسته گلی، لباسی، هدیه‌ای و… برای کسی ببریم، پیش از آن که قیمت آن را بپرسیم، نگاهی هم به تنوع رنگ‌های موجود داخل مغازه بیندازیم. هدایا و حتی ملزومات زندگی روزمرۀ ما، تنها به قیمت، جنس، تعداد و رفع نیاز ما منتهی نخواهد شد؛ چرا که نعمت بینایی، یکی از ارزشمندترین نعمت‌ها است که به‌جرئت می‌توان گفت که یکی از فراموش‌شده‌ترین نعمت‌های بشر محسوب می‌شود. لحظه‌ای چشم از این صفحه برداریم و به رنگ‌هایی که در اطراف‌تان وجود دارند، نگاهی بیندازید…