بازاریابی و فروش

استراتژی یا راهبرد چیست ؟ + کاربرد استراتژی برای رشد کسب و کار

استراتژی چیست

به طور کلی استراتژی یک ابزار بسیار مهم در موفقیت در زمینه اکثر کسب و کارها است. در واقع استراتژی (sterategy) منابع، اهداف و مسیر درست برای رسیدن به موفقیت را به شما نشان می‌دهد. نمی توان تعریف واحدی برای مفهوم استراتژی در نظر گرفت؛ اما نکته مهمی که باید به آن توجه کرد این است که به هرحال مشخص نمودن استراتژی و اجرای آن نقش بسیار مهمی در تسهیل فعالیت ‌های کسب و کار مورد نظر دارد.

در این مقاله به برخی از سؤال ‌هایی که ذهن اکثر افراد را به خود مشغول کرده است مثل سؤال استراتژی چیست یا منظور از راهبرد چیست (راهبرد یعنی چه) و چه کمکی به کسب و کار ما می‌کند؟ و … پاسخ داده خواهد شد. همچنین توضیحات مفیدی نیز در رابطه با تعریف استراتژی و راهبرد، استراتژی به زبان ساده (معنی راهبرد چیست) و بسیاری از موارد دیگر خواهیم داد. در ادامه با ما همراه باشید تا ببینیم راهبرد به چه معناست و چگونه باید از آن استفاده کنیم.

استراتژی یا راهبرد چیست ؟

تعریف استراتژی به زبان ساده در گسترده ‌ترین معنای خود، ابزاری است که اکثر افراد با استفاده از آن به اهداف کاری و … خود دست پیدا می ‌کنند. در این حوزه کتب و مقالات بسیاری وجود دارد که هر کدام تعریف راهبرد یا همان استراتژی را به نحوی ارائه داده است. تنها وجه مشترک تمامی تعاریفی که از استراتژی چیست وجود دارد این است که استراتژی در واقع به دستیابی به اهداف خاص تمرکز دارد و شامل تخصیص منابع است.

برنامه ‌ریزی و اجرای استراتژی، بزرگ ‌ترین کار سازمان است و استراتژی یعنی چه (strategy) به زبان ساده ‌تر یعنی راهبرد در تمام مراحل مثل بقا یا انقراض همراه سازمان است و نمی‌ توان بررسی آن را نادیده گرفت. نکته بسیار مهم در تعریف راهبرد این است که برای دستیابی به یک هدف بزرگ به یک استراتژی هوشمندانه نیاز است تا بتوانید همواره در بازار رقابت فعالیت کنید.

راه ‌اندازی و اداره کردن یک کسب ‌‌و کار موفق در عصر حاضر، به تخصص بالایی نیاز دارد. کسی که بخواهد شغل موفقی برای خود ایجاد کند، باید از تمام زوایای بازار کار خویش، اعم از نوع مشتریان و بازار هدف شناخت درستی داشته باشد و بهتر است از مشاوره کسب و کارهای کوچک یا بزرگ استفاده کند.

 

تعریف استراتژی به زبان ساده

اگر نمیدانید رهبر چه نقشی در کسب و کار دارد و باید چه ویژگی هایی داشته باشد، مقاله ویژگی رهبر کسب و کار را از دست ندهید.

مطالب پیشنهادی:   بهترین ایده کسب و کار موفق در ایران + معرفی تجارت های موفق در ایران

اگر به استراتژی علاقه دارید مقاله تدوین استراتژی بازاریابی را از دست ندهید.

معنی استراتژی چیست و یا راهبرد یعنی چی در مفهوم و چرایی در طول نیم قرن گذشته تغییرات زیادی کرده است. متأسفانه با افزایش بی ثباتی و غیر قابل پیش بینی بودن محیط کسب و کار، راهبرد (strategy) ارتباط کمتری با طرح ‌های دقیق دارد و بیشتر با دستورالعمل‌ های مربوط با موفقیت سر و کار دارد. اگرچه برخی از افراد موفق ممکن است برنامه استراتژیک مفصل و مناسبی نداشته باشند اما آن‌ ها در رابطه با آنچه می ‌خواهند و نحوه دستیابی به آن، ایده‌ های روشنی دارند. هر چقدر محیط مورد نظر متلاطم ‌تر باشد، راهبرد یا همان استراتژی باید دارای انعطاف ‌پذیری و پاسخ‌ گویی بیشتری باشد. نکته مهم این است که دقیقاً در این شرایط است که استراتژی به جای بی اهمیت شدن ، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

نکات مهم تعیین اهداف استراتژی چیست ؟

مهم ‌ترین نکته در انتخاب هدف برای استفاده مفید از معنای راهبرد و استراتژی این است که اهداف مدیریتی برای سازمان در نظر گرفته شود. حال با این حساب ممکن است اهداف سازمان مالی باشند مثل حجم گردش مالی، غیرمالی یا جذب تعدادخاصی مشتری. به طور معمول اهداف مختلفی مانند افزایش سهم بازار و سود به طور هم زمان پیگیری می ‌شوند مگر اینکه سازمان در موقعیت بد و دشواری باشد که تنها امر مهم در آن زمان بقا و حفظ سازمان و استراتژی است. اما به جز اهداف مالی در تعریف استراتژی اهداف غیرمالی نیز وجود دارد. اهداف غیر مالی مانند کاهش جرم و جنایت که در مؤسسات ارائه خدمات عمومی و سازمان ‌هایی که تحت نظارت دولت نیستند و یا به عبارت ساده ‌تر فعالیت ‌های داوطلبانه انجام می‌دهند، رایج هستند.

 

اگر میخواهید درمورد شغل های پر درامد بیشتر بدانید به شما پیشنهاد می کنیم مقاله شغل های میلیاردی در ایران را مطالعه کنید.

 

 راهبرد چیست

اگر به دنبال روشهای نوین تحلیل کسب و کار هستید، مقاله تحلیل پستل چیست را از دست ندهید.

نکته مهم دیگر اهداف استراتژی این است که این اهداف در مرور زمان و در مسیر تلاش برای تحقق آن‌ ها امکان تغییر دارند و تعییراتی می ‌کنند. برای مثال اگر در نیمه راه متوجه شوید، رسیدن به آن هدف خاص که مدنظرتان است آسان‌ تر از آن چیزی است که تصور می ‌کردید، احتمالاً آنرا به سرانجام می ‌رسانید و پس از آن به دنبال اهداف بزرگ ‌تری خواهید رفت. و با توجه به اولین تجربه که تجربه موفقی است از پس اهداف بزرگ ‌تر نیز به راحتی بر خواهید آمد.

مطالب پیشنهادی:   برندینگ چیست؟ + اهمیت برندینگ در موفقیت کسب و کار

اگر دوست دارید با ثروتمندترین افراد ایران و کار آنها آشنا شوید مقاله اولین مرد ثروتمند ایران را از دست ندهید.

عوامل موفقیت استراتژی یا راهبرد چیست

در رابطه با تعریف راهبرد یا استراتژی  تحقیقات بسیاری صورت گرفته است که نشان می ‌دهد که چهار عامل مشترک در رسیدن به موفقیت در استراتژی نقش قابل توجه‌ای دارند. این چهار عامل عبارتند از:

  • اهدافی که سازگار (consistent) و بلند هستند: در واقع افراد موفق، تعهدی بلند مدت به اهداف حرفه ‌ای دارند که با عزم راسخ آن‌ ها را ادامه داده ‌اند.
  • درک عمیق و مناسب محیط رقابتی: روش تعریف نقش و پیگیری مسیر حرفه‌ای افراد موفق نشان‌ دهنده درکی عمیق و آگاهانه از محیط‌ های بیرونی است که در آن‌ فعالیت می ‌کنند.
  • ارزیابی عینی منابع: اکثر افرادی که به موفقیت‌های بزرگ می‌رسند، در شناسایی و استفاده از منابع در اختیار خود مهارت داشته‌اند.
  • به اجرا در آوردن اثر بخش: بدون اجرای اثر بخش، بهترین استراتژی ‌ها نیز بی فایده است. اثر بخشی انسان‌ های تأثیرگذار به عنوان رهبر و خالق سازمان‌ های وفادار و حامی به منظور پشتیبانی از تصمیم و اجرای عملیاتی برای کسب موفقیت حائز اهمیت است.

اگر با کسب و کار و انواع آن آشنایی ندارید، قبل از راه اندازی کسب و کارتان مقاله کسب و کار چیست را مطالعه کنید.

استراتژی یا راهبرد چیست

اگر کسب و کارتان را تازه راه انداخته اید حتما مقاله نمونه بوم کسب و کار را مطالعه کنید تا بتوانید ارزیابی درستی از کسب و کارتان داشته باشید.

لازم به ذکر است که این عوامل موفقیت تعریف استراتژی یا معنی راهبرد را می ‌توان در اکثر حوزه‌ های تلاش‌های انسانی مشاهده کرد. با یک بررسی کلی در رابطه با جنگ‌ها، بازی شطرنج، سیاست و کسب و کارهای موفق به این نتیجه خواهیم رسید که موفقیت افراد و سازمان‌ها به ندرت نتیجه یک فرآیند کاملاً تصادفی بوده است. استراتژی به زبان ساده اگر بر مبنای این چهار عنصر قرار بگیرد تقریباً همیشه نقش مهمی ایفا می ‌کند.

تعریف استراتژی یا راهبرد در سطوح مختلف کسب و کار

نکته مهم دیگر در استراتژی این است که این امر در تمامی سطوح سازمان جاری است و همه‌ ی کسب و کار و تک تک کارکنان و اعضای آن را در بر می ‌گیرد. استراتژی کلی شرکت به اهداف کلی دامنه فعالیت کسب و کار برای تأمین انتظارات ذینفعان می ‌پردازد و نقشی حیاتی دارد زیرا تحت تأثیر تصمیمات سرمایه ‌گذارن به گرفتن تصمیم‌های استراتژیک برای کسب و کار کمک می‌ کند.

به طور کلی تعریف استراتژی شرکت معمولاً به طور اشکار در (( بیانیه مأموریت )) بیان می ‌شود. استراتژی بخش ‌های کسب و کار عوامل مختلفی از جمله چگونگی رقابت درآمد در یک بازار خاص و تصمیم‌ های استراتژیک مربوط به انتخاب محصولات، تأمین نیاز‌های مشتریان، دستیابی به مزیت رقابتی، بهره برداری یا خلق فرصت ‌های جدید و … را در بر می ‌گیرد و به آنها بستگی دارد.

انواع استراتژی چیست

برای آشنایی بیشتر شما با انواع استراتژی با مثال برخی از موارد مهم را در ادامه ذکر می‌کنیم تا بتوانید مفهوم استراتژی یا راهبرد و انواع آن را بهتر درک کنید.

راهبرد یعنی چه

استراتژی عملیاتی

در زمینه معرفی انواع استراتژی نوعی استراتژی وجود دارد که با عنوان راهبرد عملیاتی شناخته می ‌شود. این استراتژی به عنوان واحدهای عملیاتی یک سازمان طراحی می ‌شوند. برخی از شرکت ‌ها ممکن است برای عملکرد بهتر استراتژی عملیاتی را توسعه دهند. برای مثال؛ ممکن است برای محدوده یا قلمرو فروش خود این توسعه را انجام دهند. یک استراتژی عملیاتی معمولاً در سطح میدانی برای دستیابی به اهداف سریع طراحی می‌ شود. در بعضی از شرکت‌ ها مدیران و صاحبان شرکت‌ها تصمیم می ‌گیرند که یک استراتژی عملیاتی را برای هر یک از مجموعه اهداف سالانه در برنامه‌ریزی‌ ها یا بخش‌ های مختلف، توسعه دهند.

استراتژی رقابتی

یکی دیگر از انواع مختلف استراتژی، استراتژی رقابتی است. به طور خلاصه استراتژی رقابتی به برنامه ‌ای گفته می ‌شود که با توجه به موقعیت ‌های خارجی و تأثیرات، آن ‌ها را همراه با ملاحظات گسترده ‌ای از موقعیت داخلی یک سازمان ترکیب می ‌کند. استراتژی رقابتی هدف مهمی دارد و آن هدف کسب مزیت ‌های رقابتی در بازار کسب و کار در مقابل رقیبان است. اکثر راهبردها مزیت ‌هایی دارند که استراتژی رقابتی از این قائده مستثنی نیست؛ اما مزیت استراتژی رقابتی از استراتژی ‌هایی بدست می‌آید که منجر به انحصار در بازار کار می ‌شود.

استراتژی رقابتی دارای روش‌ های کسب و کار و ابتکارهایی است که توسط شرکت برای جلب مشتریان و ارائه ارزش افزوده به آن ‌ها از طریق برآورد کردن انتظاراتشان و همچنین تقویت موقعیت بازار خود، انجام می ‌شود. در واقع استراتژی رقابتی در رابطه با فعالیت ‌هایی است که مدیران برای بهبود موقعیت بازار شرکت با راضی کردن مشتریان انجام می ‌دهند. بهترین کار در بازار کسب و کار این است که خلاف رقبای خود عمل کنید؛ اما نه عملکردی منفی بلکه با عمکلردی مثبت و برخلاف رقیبان بایستی عمل نمود. استراتژی رقابتی شامل تاکتیک ‌هایی است که راه ‌ها متنوع برای ساخت مزیت ‌های رقابتی پایدار را تعیین می ‌کنند.

استراتژی کسب و کار

مورد دیگر از انواع استراتژی استراتژی کسب و کار است. استراتژی کسب و کار در سطح واحد کسب و کار خود طراحی می ‌گردد. این استراتژی با عنوان دیگر نیز شناخته می‌ شود نام دیگر که به ان شهرت دارد استراتژی واحد کسب و کار است. تمرکز اصلی استراتژی رقابتی بر تقویت موقعیت رقابتی محصولات و خدمات شرکت است. استراتژی ‌های کسب و کار به طور خلاصه از استراتژی ‌های رقابتی و مشارکتی تشکیل می ‌شوند.

استراتژی مشارکتی

نوع دیگر از انواع استراتژی ‌ها استراتزی مشارکتی است. این راهبرد در بالاترین سطح توسط مدیران سطح بالای شرکت‌ ها طراحی می ‌شود. در واقع کار این استراتژی تعریف اهداف بلند مدت شرکت‌ ها است. برای مثال یک شرکت تولیدی دستمال کاغذی در بنگلادش وجود دارد و طبق یک استراتژی مشارکتی و دقیق شرکت ‌های اصلی و عمده دستمال کاغذی می‌ توانند این شرکت را بخرند و به عنوان رهبر بازار شناخته شوند.

استراتژی کارکردی

پنجمین نوع استراتژی، استراتژی کارکردی است. این استراتژی به استراتژی گفته می ‌شود که بیشترین تأکیدش بر یک ناحیه عملکردی خاص از یک سازمان است.
این استراتژی برای هدف خاص کسب و کار و با حداکثر کردن بهره‌وری منابع، طراحی می ‌شود. این نوع از انواع استراتژی نیز دارای نام دیگری است و بعضی از افراد آن را تحت عنوان استراتژی دپارتمانی نیز می ‌شناسند زیرا در این نوع هر یک از فعالیت‌ های کسب و کار به بخش خاصی سپرده می ‌شود.

استراتژی عملکردی با توسعه رقابت متمایز برای فراهم کردن مزیت رقابتی بر واحد کسب و کار، سر و کار دارد. یکی از ویژگی‌ های این استراتژی این است که هر واحد کسب و کار دارای دپارتمان‌ های مخصوص خود است همچنین دپارتمان‌ ها نیز دارای استراتژی ‌های عملکردی خود هستند. استراتژی عملکردی برای حمایت از استراتژی رقابتی سازگار می‌ شوند. ممکن است یک شرکت استراتژی حداقل هزینه را دنبال کند، در این صورت این شرکت به یک استراتژی تولید نیاز دارد که بر کاهش هزینه عملیات تأکید داشته باشد و علاوه بر این باید به استراتژی منابع انسانی که که بر حفظ کم‌ترین تعداد کارکنان در سازمان تأکید دارد تمرکز کرد.

اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که به فکر کسب و کار خانگی افتاده و قصد دارید بهترین ایده را مطابق با نیاز، شرایط زندگی و علاقه و استعداد خود انتخاب کنید حتما مقاله  کسب و کارهای کوچک پرسود خانگی را مطالعه کنید.

استراتژی یعنی چه

به دنبال ایده برای کسب و کار خودتان هستید؟ مقاله بیزینس های موفق در ایران به شما کمک میکند.

کاربرد استراتژی

هدف از تدوین استراتژی رشد یک کسب و کار است و به عبارت دیگر مفهوم راهبرد در رشد خلاصه میشود. اما در خصوص بهترین کاربردهای استراتژی‌ها برای رشد کسب و کار می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

  • تنوع: در یک استراتژی ایجاد تنوع باعث رشد می‌شود. به عنوان مثال کارآفرینان می‌توانند فعالیت خود را در حوزه‌های جدیدی انجام دهند. با استفاده مناسب از منابع شرکت و کاهش چرخه عملیات ریسک کسب و کار آن‌ها بسیار کم می‌شود.
  • توسعه بازار: یک کارآفرین با ایجاد یک بازار جدید برای محصولات و خدمات خود می‌تواند رشد مناسبی برای کسب و کار خود ایجاد کند. به عنوان مثال می‌تواند با تغییر دادن منطقه جغرافیایی یا روی آوردن به صادرات خارجی این کار را انجام دهد.
  • توسعه محصول: یکی دیگر از نکات مهم در کارآفرینی این است که بجای پیدا کردن بازار جدید برای محصولات خود، به دنبال معرفی محصول جدید در همان بازار باشید.
  • نفوذ در بازار: برای مورد هدف قرار دادن درصد بیشتری از سهم بازار، کارآفرین می‌تواند از استراتژی نفوذ در بازار استفاده کند. با ایجاد یک طرح رقابتی در قیمت گذاری می‌توانید بازار را به دست بگیرید.
  • سرمایه گذاری مشترک: با ایجاد یک سرمایه گذاری مشترک می‌توانید با چند شرکت والد، سرمایه، نیروی انسانی، منابع و فن آوری باعث شکل گیری یک نهاد جدید شوید. این کار باعث کم شدن ریسک در بازار می‌شود.
  • ادغام: با این کار می‌توانید دو یا چند شرکت موجود را با هم ترکیب کرده و در قالب یک شرکت بزرگ فعالیت کنید. در این استراتژی‌ها ادغام به سه صورت انجام می‌شود: افقی، عمودی و ترکیبی.
  • فرانچایز: این استراتژی می‌تواند توسط کسب و کارهای کوچک و یک شرکتی که صاحب برند است استفاده شود. استفاده از این روش برای شرکت‌هایی که نمی‌توانند سرمایه گذاری‌های زیادی انجام دهند، بسیار مناسب است. در واقع فرانشیز می‌تواند یک میان‌بر برای رسیدن به هدف باشد.
  • بازار جاویژه: یکی از استراتژی‌های شناخته شده بازار جاویژه است. در این مورد کارآفرین می‌تواند محصولات و خدماتی که توسط تولید کننده اصلی عرضه نمی‌شود را وارد بازار کند. برای استفاده از این مورد ابتدا باید بخش خاصی از بازار را شناسایی کنید. شرکت کردن در این استراتژی دارای مزایای خاصی مانند: رقبای کمتر، موقعیت غالب، کارایی بیشتر، سودآور بودن، شهرت و برند سازی است.
  • شبکه سازی: با شبکه سازی می‌توانید با داشتن یک تجارت ارجاعی افزایش رضایت و وفاداری مشتری را داشته باشید. در این روش زنجیره مشتری‌ها به افزایش دامنه کسب و کار شما کمک می‌کنند.
مطالب پیشنهادی:   0 تا 100 نقشه راه توسعه فردی چیست + مراحل توسعه فردی

نتیجه‌ گیری

در نهایت شاید تعریف استراتژی کمی دشوار و سخت باشد، اما تعریف درست و مناسب در رابطه با راهبرد این است: تعیین نمایید که در دوره‌ های زمانی پیش ‌رو چگونه برنده خواهید شد، یا چگونه میتوانید مزیت پایداری‌ را برای افزایش سود شرکت خلق نمایید. همانطور که پیش‌ تر گفتیم در کسب و کار و تجارت تعریف راهبرد و استراتژی مختلفی وجود دارد. هر کدام از این موارد بر سطوح مختلفی تمرکز دارند و به مهارت ‌ها و ابزارهای متفاوتی نیازمند هستند.

این جمله استراتژی (strategy) را به زبانی ساده ارائه می ‌دهد؛ اجرای استراتژی از داشتن آن مهم ‌تر است. اما اگر استراتژی شما بر مبنای انتخاب ‌هایی که درمورد (( چه چیزی، چه کسی، چگونه)) نباشد و به درستی به افراد سازمان تفهیم نشده باشد، فرقی نمی ‌کند کدام مورد را اجرا می ‌کنید، در نتیجه به موفقیت نخواهید رسید. البته این موارد به معنی این نیستند که اجزای استراتژی مهم نیست، بلکه اجرای استراتژی یا راهبرد نیز مهم است و باید فرهنگ مناسبی برای اجرای آن داشته باشید. توسعه یک استراتژی درست از نظر فکری کار سختی نیست، ولی به راهبران سازمانی قوی نیاز دارد که بتوانند انتخاب ‌هایی سخت و دشوار داشته باشند و در جایی که لازم است ((نه)) بگویند.

 

برخی سوالات متداول

تعریف استراتژی یا راهبرد چیست؟

تعریف استراتژی و یا راهبرد در مفهوم و چرایی در طول نیم قرن گذشته تغییرات زیادی کرده است. متأسفانه با افزایش بی ثباتی و غیر قابل پیش بینی بودن محیط کسب و کار، راهبرد (strategy) ارتباط کمتری با طرح ‌های دقیق دارد و بیشتر با دستورالعمل‌ های مربوط با موفقیت سر و کار دارد.در نهایت شاید تعریف استراتژی کمی دشوار و سخت باشد، اما تعریف درست و مناسب در رابطه با راهبرد این است: تعیین نمایید که در دوره‌ های زمانی پیش ‌رو چگونه برنده خواهید شد، یا چگونه میتوانید مزیت پایداری‌ را برای افزایش سود شرکت خلق نمایید.

تعریف راهبرد یا استراتژی در سطوح مختلف کسب و کار چیست؟

در تمامی سطوح سازمان جاری است و همه‌ ی کسب و کار و تک تک کارکنان و اعضای آن را در بر می ‌گیرد. استراتژی کلی شرکت به اهداف کلی دامنه فعالیت کسب و کار برای تأمین انتظارات ذینفعان می ‌پردازد و نقشی حیاتی دارد زیرا تحت تأثیر تصمیمات سرمایه ‌گذارن به گرفتن تصمیم‌های استراتژیک برای کسب و کار کمک می‌ کند.

بازگشت به لیست

12 دیدگاه در “استراتژی یا راهبرد چیست ؟ + کاربرد استراتژی برای رشد کسب و کار

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *