مراحل بازاریابی چیست؟ + 14 مراحل بازاریابی موفق

این روزها به نظر می‌رسد که ردپای دیجیتالی شدن در هر زمینه‌ای وجود دارد. این موضوع مارکتینگ یا بازاریابی را هم تحت تاثیر قرار داده است. در مبحث مدیریت کسب و کارها، بازاریابی جایگاه ویژه‌ای دارد و چنین به نظر می‌رسد که بدون آن، کسب و کارها نمی‌توانند رشد و پیشرفت کرده و به رقابت بپردازند.

شاید بتوان گفت بازاریابی قدمتی بسیار طولانی دارد؛ در عین حال ممکن است همچنان افراد با آن به خوبی آشنا نباشند و بپرسند مراحل بازاریابی چیست؟ اگر قصد راه‌اندازی کسب و کار خودتان را دارید یا در حال حاضر به یک حرفه یا کسب و کار مشغول هستید؛ باید در مورد بازاریابی و ایده کسب و کار موفق اطلاعات جامعی در اختیار داشته باشید. موضوع این مقاله، آشنایی با 0 تا 100 مراحل بازاریابی است و ما در این مقاله قصد داریم اطلاعات مهم و کلیدی در این زمینه را مورد بررسی قرار دهیم و به سوال مراحل بازاریابی چیست پاسخ دهیم و به بررسی دقیق مراحل بازاریابی بپردازیم.

اگر اطلاعاتی از بازاریابی دارید مقاله بازاریابی چیست را بخوانید

بازاریابی برای چه مواردی به کار می‌ رود؟

شاید تصور کنید که بازاریابی صرفا برای کالاهای خاصی به کار می‌رود اما در راهنمای آموزش بازاریابی آمده است که بازاریابی در ده مورد کاربرد دارد که در ادامه آنها را نام می‌بریم:

1. محصولات و کالاهای فیزیکی مانند لباس یا مواد خوراکی.
2. رویدادهایی مانند برگزاری نمایشگاه‌ها.
3. خدمات: مثلا خدمات آموزشی، زیبایی و…
4. برند سازی و برندینگ: این مورد برای افراد مشهوری مانند سلبریتی‌ها به کار می‌رود.
5. تجارب
6. مکان‌ها: این مورد در زمینه گردشگری و جذب توریست کاربرد دارد.
7. برند شرکتی
8. دارایی‌های مالی: شامل اوراق بهادار، زمین، مسکن و…
9. ایده‌های خلاقانه
10. اطلاعات

بازاریابی یکی از مراحل و ارکان مهم برای داشتن یک کسب و کار موفق است. مراحل بازاریابی اگر به صورت اصولی انجام شوند احتمال فروش محصول و خدمات چندین برابر می‌ شود. بازاریابی اصولی باعث می‌ شود تا شرکت شما خدمات و کالاهای خود را به بهترین تنوع به فروش برسانند و آوازه شرکتتان همه جا بپپیچد.

اولین بار مفهوم بازاریابی در سال 1935 توسط انجمن اساتید بازاریابی کشور آمریکا ارائه شد. هرچند این مفهوم در طی سالیان تغییراتی کرده است اما به‌طور کلی تعریف اولیه مفهوم درستی را به مخاطبان ارائه می ‌دهد.
بازاریابی کمک می ‌کند تا شرکت شما با مشتریانتان ارتباط مؤثری برقرار کند. امروزه شیوه ‌های مختلفی در زمینه بازاریابی و ارائه خدمات و کالا وجود دارد و کمتر کسی از شیوه‌ های قدیمی برای این کار استفاده می ‌کند.

با مطالعه مقاله اتوماسیون بازاریابی و فروش می توانید اتوماسیون ها نیز آشنا شوید.

انواع روش‌ های بازاریابی

روش‌های بازاریابی بسیار متنوع هستند اما در این میان برخی از این روش‌ها تا حدی قدیمی شده و جای خود را به شیوه‌های جدیدتری داده‌اند. نکته دیگر این است که برای هر کالا یا محصولی، برخی از شیوه‌های بازاریابی مناسب هستند در حالی که ممکن است این شیوه‌ها برای دسته دیگری کالاها کاربردی نداشته باشند. در ادامه روش‌های رایج بازاریابی را نام می‌بریم:

1. بازاریابی تلفنی
2. بازاریابی دهان به دهان یا بازاریابی ویروسی
3. بازاریابی معاملاتی
4. بازاریابی الکترونیکی که خود شامل: بازاریابی از طریق ایمیل، بازاریابی از طریق تبلیغات در وب سایت‌ها، بهینه سازی موتور جستجو، بازاریابی از طریق شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام است.
5. بازاریابی از طریق ساخت ویدیوهای آموزشی

برای آشنایی با بازاریابی چریکی ، مقاله مرتبط را مطالعه نمایید.

مراحل فرایند بازاریابی

بازاریابی نیز مانند هر حرفه دیگری نیاز به مهارت و کسب تجربه دارد و نمی ‌توان بدون داشتن هیچ تجربه و دانشی به این کار پرداخت زیرا بازاریابی در واقع مشخص کننده میزان سود و زیان مجموعه است و در واقع کار بسیار مهمی برای رشد و پیشرفت شرکت است. در ادامه مراحل بازاریابی یک محصول را توضیح خواهیم داد.

• شناخت گروه هدف

شاید در پاسخ سوال مراحل بازاریابی چیست؟ بتوان گفت اولین مرحله بازاریابی که باید طی کنید، شناخت گروه هدفتان است. طبیعتا گروه هدف شما مشتریان شما هستند که باید رضایت و توجه آنها را به خود جلب کنید. برای مثال اگر قصد ارائه کالا یا خدمات خاصی به مشتریان دارید، باید ابتدا بررسی کنید که مشتریان شما چه گروهی از افراد جامعه هستند؟ سپس عواملی مانند سن و سال آنها، سطح تحصیلاتشان، علایق و سلایق‌شان و میزان درآمد آنها را در نظر بگیرید. به این ترتیب می‌توانید تا حد زیادی اطمینان پیدا کنید که کالای شما قادر است به نیازهای مشتریان پاسخ دهد و رضایت آنها را جلب کند.

• تعیین اهداف بازاریابی

هنگامی که شروع به کاری می ‌کنید و بعد به فکر بازاریابی برای شناساندن و گسترش برندتان هستید، حتما در ابتدا اهدافی واقع‌ گرایانه و منطقی برای خود تعیین کرده‌اید. بهتر است ابتدا پیش از شروع مراحل فرآیند بازاریابی، بسیار مهم است که اهدافتان قابل اندازه‌گیری براساس یک دوره زمانی نهایتاً 18 تا 24 ماهه تعیین شده باشد. در این بازه زمانی ، مراحل بازاریابیاتان را براساس رویدادهایی که منطبق با موضوع کارتان است، برنامه ‌ریزی کرده و به اجرا بگذارید. تعیین اهداف بازاریابی از مراحل شروع بازاریابی است.

• آنالیز درونی و بیرونی فرآیند بازاریابی شرکت

بهتر است فعالیت ‌هایی که در گذشته انجام داده‌اید را نیز بررسی کنید، این یکی از عناصر کلیدی در نوشتن و طراحی بازاریابی است. بهتر است در این بخش تا جایی که می ‌توانید دقیق و جزئی عمل کنید و هیچ چیزی را از قلم نیاندازید. در این بخش از نوشتن مراحل بازاریابی محصول، اطمینان حاصل کنید که جزئیات و کیفیت اثربخشی هر اعلان، تبلیغ، بروشور، سمینار ، وبینار انلاین (وبینار چیست؟) و .. را در طول 3 سال گذشته مورد بررسی قرار داده ‌اید.

• تحقیقات بازار

تمام فعالیت ‌های مراحل برنامه بازاریابی شما تأثیری در جامعه پیرامون شما برجای خواهد گذاشت که بررسی آن به وسیله تحقیقات بازار بسیار اهمیت دارد. تحقیقات بازاریابی، شما را در شناسایی مشکلات احتمالی که ممکن است برای کسب و کارتان پیش بیاید یاری خواهند کرد. همچنین وقتی که به دنبال شناسایی مشکلات خود هستید قادر خواهید بود راه‌حل‌هایی در جهت اصلاح و بهبود آن یافته و رشد خود را تضمین نمایید.

انجام این مرحله کمی وقت ‌گیر است اما نمی‌توان از خیرش گذشت زیرا مرحله مهمی در فرآیند بازاریابی و فروش است. در پی تحقیقات بازار متوجه خواهید شد که در کدام قسمت از عملکردتان بهترین اثربخشی را داشته ‌اید و در کدام بخش نیاز به بهبود وضعیت موجود دارید. برای اینکه بازاریابی موفقی داشته باشید حتما باید نیازها و خواسته ‌های مخاطبانتان را شناسایی کنید تا بتوانید بهترین خدمات را به آن‌ ها ارائه دهید.

• راهنمای تحقیق بازار

بهتر است به دنبال اطلاعاتی جهت بهبود فرآیند نوشتن مراحل بازاریابی باشید. برای مثال ابتدا به تحقیق پیرامون نحوه اثربخشی، رقبا و همچنین جمعیت مورد نظرتان بپردازید. یادتان باشد که هرگز در بازاریابی از شهود و قضاوت ‌های شخصی بهره نگیرید و ملاک ارزیابی‌تان را براساس داده ‌ها و اطلاعات واقعی، قابل اندازه‌ گیری و دقیق قرار دهید.

• تحقیق با استفاده از منابع داخلی سازمان

می ‌تواید پاسخ نامه و پرسشنامه ‎هایی را تهیه نمایید و با استفاده از آن‌ ها اطلاعات خودتان را افزایش دهید. در تحقیقات بازار شما خودتان باید پرسش ‌هایی مطرح کنید تا بتوانید بهتر به ارزیابی بپردازید.

• تحقیق بر روی رقبا

برای بهتر شدن فعالیت ‌های بازاریابی بهتر است رقبای خود را دقیق شناسایی کنید. به دنبال این باشید که رقیبانتان چه کسانی هستند و چه چیزی را به جامعه ارائه می‌دهند. بعد از شناسایی دقیق رقیبتان باید به ارزیابی عملکرد آن ‌ها بپردازید. انجام این مرحله از مراحل اصلی بازاریابی ممکن است کمی دشوار باشد. اما فرقی ندارد که چه میزان دشوار است شما باید اطلاعات جامع و واضحی در رابطه با عملکرد و فعالیت‌های رقیبانتان جمع ‌آوری کنید.

• تحقیق بر روی مخاطبان

همانطور که در مورد نحوه عملکردتان و همچنین شناسایی رقبا و همچنین شناسایی رقبا و فعالیت های بازاریابی آن‌ هابه تحقیق می ‌پردازید، نباید از عامل قدرتمندی که بر روی نوشتن مراحل بازاریابی و در بخش تحقیقات بازار تأثیر می ‌گذارد غافل شوید. بهتر است مخاطبان خود را به خوبی بشناسید این نیز یکی از ارکان مهم مراحل بازاریابی است زیرا در این صورت می ‌دانید که باید چه خدماتی به مشتریان خود ارائه دهید.

• تجزیه و تحلیل تحقیقات

در مرحله تحقیق بر روی مخاطبان اطلاعات خامی به دست خواهید آورد که در این مرحله باید تمام تلاشتان را بر روی اطلاعات به دست آورده یاده نمایید. با تحلیل داده‌های خام و جمع بندی آن به صورت اطلاعاتی معنادار و سازمان یافته می ‌توانید پایه‌ای قوی برای تحقیقات بعدیتان ایجاد نمایید. این مرحله شما را در شناسایی اینکه کدام استراتژی، بازاریابیتان بیشترین و بهترین اثربخشی را دارد کمک می ‌کند. برای آشنایی بیشتر با استراتژی پیشنهاد میکنیم مقاله ” استراتژی (Strategy) یا راهبرد چیست ” را مطالعه نمایید.

• شناسایی مخاطبان هدف

پس از انجام انواع تحقیقات شما حدودا مخاطبان هدف خود را می ‌شناسید و این امر کمک می‌کند تا شما در ادامه مراحل بازاریابی درست ‌تر عمل کنید و اشتباهات چندانی نکنید.

• تعیین بودجه

تعیین بودجه یکی از گام‌ های کلیدی در راهنمای آموزش بازاریابی است. پیش از تعیین استراتژی ‌های بازاریابی هماهنگ با اهدافتان، ابتدا بهتر است بودجه خاصی را مدنظر داشته باشید. تعیین بودجه بازاریابی به عوامل مختلفی بستگی دارد. همچنین برخی از فعالیت ‌های بازاریابی در شروع کار پر هزینه هستند و در عین حال فعالیت‌هایی وجود دارد که هزینه بسیار کمی را در پی دارند.

• تعیین استراتژی ‌های بازاریابی

پس از گذراندن مراحل بازاریابی که طی شد نوبت به تعیین استراتژی ‌های بازاریابی می‌رسد. استراتژی‌های شما باید مخاطبین هدف را به نیازها و خواسته ‌هایشان برساند. هر استراتژی با اهدافی پیوند خورده که با توجه به آن ‌ها باید دست به اقدامات خاص بزنید.

• ایجاد یک برنامه اجرایی

برنامه اجرایی در مراحل بازاریابی از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار است زیرا این مرحله به این مسئله می ‌پردازد که چه کسی به چه کاری بپردازد. در برنامه اجراییتان مشخص کنید که برای هر کدام از فعالیت‌های بازاریابی چه مقدار هزینه باید اختصاص داد.

• ایجاد فرآیند ارزیابی

ارزش مراحل بازاریابی در ایران در اثربخشی آن است که این اثر بخشی مستلزم اجرای آگاهانه و به موقع کلیه وظایف تعریف شده است. همچنین نظارت بر کار و ارزیابی نتایجی به دست می ‌آید که می ‌تواند نشانه ‌هایی در اختیارمان قرار دهد که آیا تا کنون در مراحل ازاریابی موفق بوده ‌ایم یا خیر.

برای آشنایی با بهترین استراتژی بازاریابی ، مقاله منتشر شده در این حوزه را مطالعه نمایید.

نکات مهم در بازاریابی موفقیت آمیز

بازیابی یک فرآیند بسیار مهم و کاربردی است که در راستای تحقق آن باید نکات زیادی را مورد توجه قرار داد. درواقع بررسی دقیق مراحل بازاریابی نیاز به داشتن تجربه کافی و مهارت‌های زیادی است تا در نتیجه پایانی خوب و موفقیت‌آمیزی کسب گردد.
هماهنگی موثر و کارآمد بین اقدامات و گام‌ های بازاریابی خود از مهمترین مراحلی اصلی بازاریابی و رسیدن به موفقیت است. به عنوان مثال در مراحل بازاریابی فروش جلوگیری از هرگونه حواس پرتی و داشتن برنامه ریزی درست خود از اصول اولیه به شمار می‌رود.
اولین مرحله بازاریابی داشتن اطلاعات و سطح معلومات بسیار بالا خواهد بور که کلید موفقیت و راز رسیدن به آن خواهد بود. برای فتح قله‌های موفقیت و کسب شهرت یک بازاریاب موفق بهتر است گام ‌های بازاریابی را یک به یک با دانش بالا طی کنید.

انواع بازاریابی

بازاریابی نیز همانند سایر فعالیت‌های انسانی نوعی هدف برای کسب درجه، قدرت یا حتی ثروت است. بازاریابی خود، براساس شاخص‌های مختلف به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:

• بازاریابی B2B و بازاریابی B2C

این نوع بازرگانی همان بازاریابی بنگاه به بنگاه، تجارت با تجارت، بیزنس با بیزنس، شرکت با شرکت یا صنعتی است. درواقع این نوع بازاریابی شامل محصولات یک شرکت جهت توزیع به شرکت‌های دیگر خواهد بود. این نوع بازاریابی با هدف مصرف ‌کننده معمولی اجرا می‌شود.
در این بازاریابی باید سلسله مراتب در نظر گرفته شود و تصمیمات در آن طبق یک برنامه ریزی دقیق صورت ‌گیرد.

• بازاریابی آفلاین و بازاریابی آنلاین

براساس فراگیر بودن اینترنت، بازاریابی را می‌توان به دو دسته بازاریابی آنلاین و بازاریابی آفلاین تقسیم کرد.

• بازاریابی آنلاین:

با رشد تکنولوژی و فراگیر بودن آن بسیاری از روش‌های قدیمی از بین رفته‌اند و این روش توانسته جایگزین روش‌های قدیمی شود.

مراحل اصلی بازاریابی آنلاین شامل موارد زیر است:

• بازاریابی محتوایی
• بازاریابی ایمیلی
• بازاریابی شبکه‌های اجتماعی
• تبلیغات آنلاین و کلیکی
• سئو یا بهینه سازی برای موتورهای جستجو
• روابط عمومی
• اینفلوئنسر مارکتینگ
• بازاریابی مشارکتی
• بازاریابی ویروسی

• بازاریابی آفلاین:

اما بازاریابی آفلاین نوعی دیگر از مراحل بازاریابی است که به دور از اینترنت و بستر فضای مجازی خواهد بود.

این نوع بازاریابی نیز انواع مختلفی دارد که شامل موارد زیر است:

• تبلیغات رادیویی و تلویزیونی
• تبلیغ در نشریات و بازاریابی دهان به دهان
• علائم، تابلوها و اسپانسر شدن در رویدادهای بشردوستانه
• استفاده از فلایرها و تراکت‌های تبلیغاتی
• حضور در نمایشگاه‌های مختلف
• بازاریابی درونگرا و بازاریابی برونگرا

چرا بازاریابی مهم است؟

بازاریابی یکی از مهمترین اصول هر کسب و کار موفقی است که می‌تواند برگرفته از میزان تجارب و دانش شما باشد. برای بسیاری از افراد جای سوال دارد که چرا گام‌های بازرگانی مهم است و جایگاه بازرگانی کجاست؟ در هر کسب و کاری طی کردن مراحل بازرگانی فروش نه تنها در برندسازی موثر است؛ بلکه باعث افزایش فروش محصولات شما و درنتیجه رونق حوزه یا صنعت شما می‌شود. اما دلایلی بسیار زیادی وجود دارند که اثبات می‌کنند بازاریابی جایگاه مهمی دارد.

• اطلاع رسانی

مراحل بازاریابی شامل فرآیندی است که در اطلاع‌رسانی نقش بسیار مهمی دارد. در این بخش، اطلاعات و مشخصات مهم محصول در اختیار کاربران قرار می‌گیرد تا مشتریان با کسب اطلاعات بالا بهترین انتخاب را داشته باشند.

• مشتری‌ مداری و شناخت آن

بررسی دقیق مراحل بازاریابی به شما کمک می‌کند تا مشتری خود را بهتر درک کنید و نیازهای آن را بشناسید.
در مراحل اصلی بازرگانی یا نرحله اولیه باید درمورد بازار، نیاز و حتی آینده شغلی تحقیقات زیادی به عمل آورید. با شناخت بهتر و بیشتر این موارد، شما بهتر می‌توانید در جهت تامین نیازهای بازار و مشتریان فعالیت کنید.

• ارتقا سطح فروش

افزایش فروش از مهمترین مراحل بازاریابی فروش است که شما را به هدف‌تان یعنی همان سوددهی نزدیک می‌کند. سطح افزایش فروش می‌تواند از طریق انواع رسانه‌های تبلیغاتی و حتی بازاریابی آنلاین یا آفلاین صورت بگیرد.

• جذب مشتری و ایجاد رقابت

جذب مشتری از دیگر مراحل بازاریابی است که با ارائه خدمات باکیفیت و اطلاعات مهم مربوط به شرکت انجام خواهد شد. از طرفی بازاریابی، به شما کمک می‌کند با انگیزه بهتر و قدرت بیشتر فعالیت داشته باشید که در این صورت می‌توانید با شرکت‌های مطرح به رقابت بپردازید‌.

• برندسازی

خدمات یا محصولات شما نیاز به یک نام تجاری بسیار قوی هستند که عامل اصلی جذب مشتری است. برند برای شناخته شدن‌ محصول یا خدمات مهم هر شرکتی ارائه می‌شود که این نام تجاری باید از طریق رسانه‌های بازاریابی موثر به مشتریان شناسانده شوند.

ویژگی‌ های یک بازاریاب حرفه‌ ای

برای ارتقای سطح شغلی باید ابتدا یک هدف خاصی را مشخص کرد و درنتیجه با آمادگی لازم و کسب مهارت بالا به بررسی دقیق مراحل بازاریابی پرداخت. برای تبدیل شدن به یک بازاریاب موفق و خوب باید ابتدا خود و اهدافتان را بهتر بشناسید.
اگر شما یک بازاریاب هستید با بررسی دقیق روحیات و خصوصیات رفتاری خود نقاط قوت و ضعف خود را بهتر خواهید شناخت. چرا که بازاریابان باید اعتمادبه نفس بالایی داشته و همچنین شیفته خود باشند.

باورداشتن خود و کالا و خدماتی که می‌خواهید ارائه بدهید، شما را در راستای ارتقای اعتماد به نفس و عزت نفس کمک می‌کند‌.
مشخصات و ویژگی‌های یک بازاریاب موفق شامل موارد زیر است:

• داشتن آمادگی جسمی بسیار بالا
• شناخت محصول و داشتن اطلاعات لازم درباره آن
• آمادگی روحی و روانی و جسمی
• شناخت بازار هدف و داشتن اطلاعات کافی از آینده شغلی
• آمادگی تعامل با دیگر شرکت‌ها
• همواره درحال یادگیری و کسب دانش
• داشتن انعطاف پذیری بالا و به کارگیری قانون جذب
• فرصت طلب و داشتن توانایی حل مسائل و مشکلات
• آماده شنیدن نه در بسیاری از مواقع
• داشتن روحیه‌ای مثبت نگر و خصلتی پیگیر
• داشتن گستره ارتباطی بالا

مراحل بازاریابی در ایران

در مورد فرآیند بازاریابی و فروش در کشورمان باید گفت که همان مراحلی که برای بازاریابی ذکر کردیم در مورد مراحل بازاریابی در ایران هم صدق می‌کند. مبحث بازاریابی در کشور ما در طی سال‌های اخیر اهمیت و رونقی زیادی پیدا کرده است. گویی شرکت‌ها و صاحبان کسب و کارها در ایران، از اهمیت این موضوع برای پیشرفت کسب و کارهای خود آگاه شده‌اند. کتاب‌های زیادی در مورد بازاریابی به زبان فارسی ترجمه شده‌اند و وبینارها و سمینارهای زیادی در این زمینه برگزار می‌شوند. در ایران بازاریابی تلفنی، بازاریابی کاتالوگی، بازاریابی اینترنتی و بازاریابی حضوری کاربرد بیشتری دارند.

فرآیند بازاریابی و فروش

ممکن است برخی از افراد فرآیند بازاریابی و فروش را یکسان تلقی کنند و تفاوت این دو را ندانند. اگرچه بازاریابی و فروش اهداف یکسان و مشابهی را دنبال می‌کنند اما در اصل دو فرآیند جداگانه و مجزا هستند. در واقع قبل از فروش بازاریابی قرار دارد؛ بازاریابی باعث می‌شود محصولات و خدمات شما شناخته شوند و توجه مشتریان زیادی به سمت کالاهای شما جلب شود.

به علاوه بازاریابی تقاضا و نیازهای بازار را مورد بررسی قرار می‌دهد و تصویر روشنی از اهداف عرضه می‌کند. واحد فروش مستقیما با مشتریان در تماس است و روی فعالیت‌های مربوط به فروش و ارائه خدمات و کالاها مانور می‌دهد. به عبارتی بازاریابی مشتریان را علاقه‌مند و جذب می‌کند و فروش در مرحله بعدی قرار می‌گیرد؛ اما در انتها تمرکز هردوی آنها روی درآمدزایی برای شرکت‌ها است.

نتیجه گیری

راهنمای آموزش مراحل بازاریابی می ‌تواند افراد را در امر بازاریابی موفق همراهی کند. ما در این مقاله سعی کردیم تا تمام نکات مربوط به بازاریابی را به شیوه‌ای روشن و واضح توضیح دهیم. با خواندن این مقاله می‌توانید به کسب و کار خود رونق بدهید و مشکلاتی که دارید را حل نمایید. همچنین می ‌توانید از رقیبان خود سبقت بگیرد و به یک بازار فروش خوب دست‌ یابید.

پیشنهاد میکنیم مقالات در حوزه سیستم همکاری در فروش و بهترین سیستم همکاری در فروش بازار را مطالعه نمایید.

برخی سوالات متداول :